Deze wekelijkse column is vooral bedoeld om terug te duiken in de geschiedenis van de radio en stil te staan bij diverse onderwerpen uit de tijd dat we radio nog als echte radio beleefden. Ik heb in een doos 480 verschillende kaartjes, elke vertegenwoordigt een maand uit de periode januari 1960 tot en met december 1999 en willekeurig pak ik er een kaartje uit om te zien welke maand dient te worden belicht. Voor deze keer betreft het juli 1984.

In die maand werd vanuit de platenhandel en –industrie nogal wat kritiek geuit over de vorm van het wekelijkse zondagavond programma van Frits Spits dat tussen 18.00 en 20.00 uur was geprogrammeerd via het toenmalige Hilversum 3. De kritiek uitte zich op het gegeven dat alle tracks, die door Frits Spits in het programma werden voorgesteld, compleet werden gedraaid en er ook niet over de intro of de uitro werd gesproken. In een officiële verklaring vanuit de BUMA werd het duidelijk dat men ook daar ontevreden was over dit nieuwe format omdat Spits met deze vorm van radiomaken het voor de luisteraar bij uitstek mogelijk maakte de muziek thuis op te nemen. Men pleitte derhalve ervoor dat naar een andere formule zou worden gezocht.

Het was volop zomer en dus was er ook weer het een en ander aan programma’s te beleven op de radio waarbij de radiomakers naar buiten waren getreden. Zo was via Hilversum 3 die dag de ‘TROS Donderdag’, zeer geliefd destijds bij het luisterpubliek. De uren tussen 11 in de ochtend en 6 uur in de middag kwamen de laatste donderdag van de maand juli 1984 live vanuit de Beekse Bergen, waarbij bij uitzondering de TROS Top 50 (hoor je in gedachten de jingle weer?) niet door Ferry Maat maar door Kas van Iersel werd gepresenteerd. Ferry had behoorlijke problemen met zijn stem. Daar tegenover staat dat Maat wel de Soul Show in de avond presenteerde. Duidelijk een kwestie van een vooraf opgenomen programma met heel veel montagewerk. Maar dat deerde de luisteraar niet want het ging om de Soul Show vooral om de snelle manier van presentatie en kleurbepaling in het programma.

Uiteraard was in de maand juli ook weer de verslaggeving vanuit Frankrijk onder de noemer ‘Radio Tour de France’, een spektakel dat sinds de beginjaren zeventig ons perfect op de hoogte hield van de ontwikkelingen in de belangrijkste wielerronde van het jaar. Het presentatieteam bestond dat jaar uit Fred Racké, Klaas Samplonius en Koos Postema. Vanuit Frankrijk was een verslaggeversteam actief bestaande uit Harry Jansen, Henny Rückert en Pieter Storms.

Theo Koomen

Natuurlijk was er voor de luisteraars ook weer de mogelijkheid deel te nemen aan de Tour Kwis. Deze bestond dagelijks uit vragen gekoppeld aan fragmenten uit de Tour de France van de jaren 1980 t/m 1983 en de stem van Theo Koomen. De fragmenten waren afkomstig van de uit Hoorn afkomstige haringman Klaas Tessel, die jaren lang vrijwel alle reportages met Koomen had opgenomen. Bovendien waren er vanuit het luisterpubliek vele verzoeken gekomen het unieke stemgeluid van Koomen te laten terugkeren in de programma’s van Radio Tour de France. Wat de luisteraars ook niet werd onthouden was de dagelijkse ‘Kneet Story’, waarin Gerrie Kneteman zijn belevenissen van de dag vertelde.

En wanneer kun jij je nostalgisch herinneren dat je in de nachtelijke uren op bleef om naar een van je favoriete radioprogramma’s te luisteren? Ikzelf beleefde het een aantal malen per maand dat ik van vrijdag naar de zaterdag enkele uren op bleef om in ieder geval een deel van het VOO-programma ‘Oh wat een nacht’ te beluisteren. Tot de zomer van 2014 was het nog steeds te beluisteren nadat het in 1979 werd geïntroduceerd door de Veronicanen op Hilversum 3. Van middernacht tot zes uur in de ochtend was het programma te beluisteren, hoewel ik me niet kan herinneren het ooit live van begin tot het einde te hebben beluisterd. Wel heb ik de recorder laten meelopen zodat een deel de volgende dag nog kon worden gehoord.

De laatste ‘Oh wat een nacht’ van juli 1984, zo geven mijn aantekeningen van destijds aan, werd gevuld door achtereenvolgens Jeroen van Inkel en Kees Schilperoort, Ben Liebrand, Adam Curry en Peter Teekamp. De duo presentatie van het eerste deel met Curry en Van Schilperoort, dat tussen middernacht en twee uur eruit ging, was mede bedoeld voor het onderdeel ‘De Stemband’, waarbij prijzen waren te verdienen als men een stem – die bij herhaling werd gedraaid vanaf een cartridge, herkende.

Het was een variatie van een programma-item van de KRO in de jaren zestig waarbij een geluid diende te worden herkend en Kees Schilperoort ook was betrokken als presentator. Nee, Van Inkel was daar niet bij want die liep destijds in de jaren zestig nog in zijn korte broek. Meestal schakelde ik vanaf medio 1983 het programma om 2 uur in de nacht af want dan volgde andermaal een editie van ‘In de mix’ met Ben Liebrand hetgeen wel een mooie start van een fantastische loopbaan werd. Niet mijn smaak om een uur van non-stop dance muziek te beluisteren. Het enige dat niet non stop was betrof de aankondiging: “Zet je radio maar aan en je discjockey maar uit”, waarna nog een overzicht werd gegeven van de platen die daarop aanelkaar geschoven zou volgen.

Al met al toch een toppertje destijds in de lange rij van programmanamen die de publieke omroepen ons voorschotelden. Maar een jaar eerder was het gedeeltelijk al gebeurd met mijn aandacht voor de Hilversumse stations want in augustus 1983 beleefden we de terugkomst, na 3,5 jaar stilte, van Radio Caroline en nog wel met een zeer goede kwaliteit. Daarover misschien een andere keer.

Hans Knot, 21 mei 2016