In deze nostalgische column neem ik je mee naar januari 1977, een maand dat ik ook de nodige knipsels bewaarde over de media en de showwereld. Oudejaarsavond 1976 was er andermaal een conference geweest met Wim Kan in de hoofdrol. Ik ben eerlijk door te stellen dat ikzelf helemaal niet zo’n Wim Kan figuur was. Hij kwam namelijk aardig irritant bij mij over. Maar het destijds bewaarde knipsel was afkomstig uit de laatste week van januari, waarin melding werd gemaakt van het gegeven dat Wim Kan had bijgehouden hoeveel reacties per post waren binnengekomen, op de Conference, bij hem thuis. Dit terwijl de familie Kan een geheim adres had in die tijd.

In de huidige tijd hebben we e mail en kan gemakkelijk en goedkoop een reactie worden verstuurd. Maar in 1977 diende dat per brief te gebeuren en volgens Wim Kan waren er 331 brieven binnen gekomen, waarbij sommigen wel uit 6 of 7 kantjes bestonden. En dat betekende voor hem, die begin van het jaar besloten had het rustiger aan te doen, dat er tijd diende te worden geïnvesteerd om de post serieus te lezen en eventueel te beantwoorden.

In een interview aan een journalist van de Gemeenschappelijke Persdienst stelde hij dat hij minimaal 331 keer 10 minuten nodig had om deze zinnig te lezen en te beantwoorden. Hij had een rekensommetje gemaakt waarbij hij uitkwam op 55 uren overwerk. Ongetwijfeld heeft hij met vreugde dit werk over een langere periode verdeeld en inspiratie opgedaan voor met droge humor in de toenmalige toekomst.

Het komt bij mij heel vreemd over dat ik tijdens een langere trein- en/of busreis jongeren alleen maar met hun mobiel bezig zie. Of ze spelen een spelletje, zijn op sociale media bezig of kijken een televisieprogramma terug. Televisie kijken op elk moment die jij bepaalt en niet de programmering van de omroepen. Mobiele telefoon, klein van formaat en handig om in de jaszak of tas te stoppen en op veilige gebruik afstand te hebben. Maar het kleine formaat televisie is niet van deze tijd want we werden er in 1977 al mee verblijd.

In een aantal kranten had destijds de TROS omroepster Mary Schuurmans een eigen rubriek waarin ze allerlei nieuwtjes bracht over de media en de showbizz wereld. In januari 1977 bracht zij het nieuws omtrent een zaktelevisie, die in Engeland op de markt was verschenen. Vol vreugde wist ze te melden dat ‘hij’ er dan eindelijk was maar als de lezer een exemplaar wenste te kopen er wel omgerekend 750 gulden voor diende te betalen in Engeland, want daar was de pocket tv alleen te koop.

Het ging daarbij om een product van de firma Sinclair Radionics, die begin 1977 met de verkoop van het eerste zaktelevisietoestel begon. Ontvangst van de signalen waren in zwart-wit, ondanks dat inmiddels al vele programma’s in kleur op een normaal televisiescherm waren te ontvangen. Het toestel had een scherm met een doorsnee van 5 cm en het apparaat zelf was 10 cm breed, 15 cm lang en 3,5 cm

Het apparaatje woog 700 gram en was aardig zwaar als je het bijvoorbeeld in het overhemdzakje droeg. De ontvanger had een ingebouwde antenne waarvan de makers aangaven dat zowel signalen via VHF als UHF konden worden ontvangen en bovendien gaf men aan dat het apparaat in elk land ter wereld kon worden gebruikt.

Wel was men met deze laatste verklaring in de bijdrage te voortvarend want in 1977 waren er nog vele landen die ontgonnen dienden te worden als het ging om de invoering van landelijke televisie. Opmerkelijk was ook dat de makers het vonden dat het een ultimate aanwinst zou zijn voor de zakenman, die op reis was. Aan de ontwikkeling van de TV80 genoemde portable televisie was door technici van het Sinclair bedrijf twaalf jaar gedaan aan research en was er aan ontwikkelingskosten een bedrag van rond de 4,25 miljoen gulden uitgegeven.

De TV80 was geen groot succes en men verdiende het geld, dat Sinclair in de ontwikkeling ervan had geïnvesteerd, niet terug. Het toestel werd vaak op de markt gebracht als Flat Screen Television of FTV. De productie was moeilijk en duur en de kijkhoek was uiterst smal. Er werden er slechts ongeveer 15.000 toestellen verkocht. En de veroudering stond al voor de deur: New Scientist waarschuwde profetisch dat de ingenieuze technologie van de TV80 van korte duur zou zijn, gezien de liquid crystal display-technologie, die werd ontwikkeld door Casio en andere Japanse elektronicabedrijven.

Sinclair ging ons op een later moment verrassen met een van de eerste vormen van huiscomputers, de ZX Spectrum en als ik een op een sigaar lijkend object op het fietspad observeer dien ik altijd aan de man denken die beide producten op de markt bracht, Sir Sinclair. Dat kleine televisietoestel was minder belangrijk voor mijzelf en het was interessanter om in 1977 te luisteren naar stations als AFN, Luxembourg, Caroline en Mi Amigo. Daar een andere keer meer over in de nostalgische column.

Hans Knot, 11 februari 2023.