Al een aantal jaren staat hier thuis het andere deel van de radio hobby, luisteren naar wat er op de lange-, midden- en kortegolf gebeurt, stil. Dat heeft diverse oorzaken, waaronder de verbouwing van de achtertuin waardoor de antennemast bijna anderhalf jaar plat heeft gelegen. Inmiddels staat deze alweer een jaar in een andere hoek van de tuin met sinds kort twee loop antennes en een mini-whip op 5,5 meter hoogte. De ene loop is een oude Wellbrook ALA 1530, de andere is een nieuwe Van Dijken AL1.

De volgende stap, alles in de hobbykamer aansluiten, heb ik al een tijd geleden gedaan maar daar blijft het dan wel bij. De oude Yaesu FRG-7700 is aangesloten op de mini-whip antenne en staat standaard op de 648 kHz afgestemd. De Perseus SDR draait 24/7 op 518 kHz om de RTTY NAVTEX berichten binnen te halen met de oude ALA. En dan liggen er nog een aantal andere SDR-ontvangers die niet zijn aangesloten. Maar boven gaan zitten? Nee, dat komt er maar niet van. 

Afbeelding: beide loop-antennes 'verstopt' tussen de bomen.

Afgelopen week kwam ik toevallig het OpenWebRX project tegen. Dat bracht mij op het idee om toch maar eens een KiwiSDR aan te schaffen. Dan wordt het mogelijk om waar je ook maar bent, te luisteren naar je eigen antenne/ontvanger. Op vakantie, in de trein, thuis op de bank of, zoals op dit moment wanneer ik dit schrijf, achter in de tuin in een luie stoel. Maar het probleem is dat de productie van deze sdr-ontvanger is stilgelegd. Het is moeilijk om aan de processors te komen die nodig zijn voor de bouw van deze apparaten. Nu is de KiwiSDR in zijn geheel  een open source project. Iedereen kan en mag het nabouwen en dat gebeurt ook. Maar de twee belangrijkste clones, RaspberrySDR en FlydogSDR, zijn om dezelfde reden ook niet verkrijgbaar. Dan houd het op. 

Terug naar waar het begon: OpenWebRX. Ook dit is een open source project. Alleen gaat het hier, in tegenstelling tot de KiwiSDR, om de ontwikkeling van de software. Je zal zelf voor de hardware moeten zorgen en alles zelf moeten installeren. Een Raspberry Pi 3 single board computer met 2 gig geheugen en Debian of een van Debian afgeleide versie zoals Ubuntu is voldoende. En laat ik die nog ergens werkloos hebben liggen, net als een aantal sdr-ontvangers die standaard hier mee werken. SDRplay, een goedkope 'twee tientjes' usb-stick en de AirSpy HF+.

Tijd om weer eens te gaan spelen met deze spullen. De ISO met de kant-en-klare software gedownload, deze op een sd-kaart gezet en in de Raspberry Pi gestoken. De AirSpy HF+ een firmware-update gegeven, aangesloten op de Pi en opstarten de handel. Het interne IP opzoeken in het netwerk en met een laptop in een browser dit IP adres overnemen. Het werkt in één keer!

Inmiddels ben ik, op moment van schrijven, al een paar dagen aan het spelen. Uitvinden was de maximale bandbreedte is wat de Airspy HF+ aankan, aanmaken van de diverse omroepbanden, inlezen in de mailgroep van OpenWebRX en vooral luisteren wat er nu allemaal is te ontvangen. En daar gelijk maar een bookmark van maken. 

Afbeelding: de Raspberry Pi 4, de Airspy HF+ en de antennevoeding

Op de Middengolf is Radio Caroline met overmacht de sterkste zender. Vorig weekend tijdens de Radio Caroline North uitzending op zaterdagmorgen heb ik in de huiskamer zonder gekraak geluisterd naar Rosko op de laptop die via bluetooth was verbonden met de speakers in de huiskamer. En dat klinkt echt niet slecht! 

Op de kortegolf zijn inmiddels ook een aantal radiostations actief die hele dag muziek uitzenden. Je vindt ze op de 75, 49 en 41 meter band. Zoals Rock Power Radio op 7.270 kHz waar ik op dit moment naar luister. Nog nooit van gehoord? Ik ook niet, maar nu dus wel. En als er dan op 7.265 kHz een zender aangaat die behoorlijk wat storing veroorzaakt, even inzoomen en het linker gedeelte 'dicht zetten' zodat je weer storingsvrij kan luisteren. Dit doe ik nu dus allemaal terwijl ik in een luie stoel achter in de tuin zit met een antieke MacBook Air op de schoot.

Afbeelding: laptop met stukje middengolf. De vertikale strepen in het beeld is onweer in de Alpen.

Het leuke van open source is, zoals ik al eerder aangaf, dat de code van de software voor iedereen beschikbaar is en iedereen ermee kan doen wat hij of zij wil. De software die de KIWI-, Raspberry- en FlydogSDR gebruiken is gebaseerd op OpenWebRX. Net als ook OpenWebRX+. Deze plus uitvoering biedt een aantal uitbreidingen die voor mij heel interessant zijn. Naast de waterfall ook een spectrum overzicht, standaard een groter aantal digitale modes instelling voor automatisch 'vertalen' van signalen zoals morse, RTTY en SSTV en de mogelijkheid om met één druk op de knop een opname te maken van waar je op dat moment naar luistert. Je hebt er wel een Raspberry Pi 4 voor nodig omdat de hardware eisen wat hoger zijn. De investering in zo'n kleine single board computer is te overzien en zeker waard. Ik kan het bevestigen want inmiddels ben ik overgestapt naar de plus versie.

Nu komt misschien nog wel de leukste toepassing. Afgelopen woensdag ben ik een dagje naar Antwerpen geweest. In onze auto zit alleen FM en DAB+. En ja, ik weet het, ik doe het ook bijna altijd, luisteren via het internet in de auto kan ook. En dat maakt het mogelijk om 'lekker ouderwets', dankzij de 'nieuwe techniek', in de auto naar Radio Caroline te luisteren op de 648 kHz.

Vincent Schriel, 22 juli 2023.