Woensdagavond 23 oktober 1968 hield dr. Fop. I. Brouwer voor de 1200ste keer zijn wekelijkse radiolezing voor de toenmalige Regionale Omroep Noord en Oost. Dr. Brouwer was al in augustus 1945 met deze causerieën begonnen, toen de regionale omroep nog in dienst was van het Provinciaal Militair Commissariaat.
Uit deze omroep is naderhand de regionale omroep Noord gegroeid, welke later werd uitgebouwd tot de regionale Omroep Noord en Oost (RONO). Weer later werd deze regionale radio opgesplitst in een aantal regionale stations en werden er televisie-uitzendingen toegevoegd.

Door zijn werk bij de Regionale Omroep Noord en Oost werd de heer Brouwer ook uitgenodigd om mee te werken aan het zeer populaire zondagochtendprogramma bij de VARA: ‘Weer of geen Weer’ van presentator Bert Garthoff. In de winterperiode, zeer opmerkelijk, had dit programma een andere titel: ‘IJs en wederdienende’.

In dit zondagochtendprogramma hield dr. Brouwer op zondag 20 oktober 1968 zijn 760ste radiolezing voor de VARA microfoon, zodat hij in totaal toen al bijna 2000 radiotoespraken gehouden had. Wel dient vermeld te worden dat al in 1939 Fop I. Brouwer een programma maakte bij de VARA met als titel: ‘Een wandeling door de herfstnatuur’.

Hoewel de lezingen voor de zondagochtend steeds op de band werden opgenomen en vanuit Groningen werden doorgestuurd naar de studio in Hilversum, gingen de RONO-lezingen op de woensdagavond altijd ‘life’ de ether in. Beide programma's mochten zich lange tijd in een grote luisterdichtheid verheugen, zoals bleek uit de vele reacties die wekelijks op beide uitzendingen binnenkwamen.

Elke luisteraar, die vragen stelde, kreeg antwoord, hetzij persoonlijk, hetzij in een van de radiotoespraken. Ik herinner me dat wij op de lagere school, zoals het toen nog werd genoemd, werden aangeraden de wekelijkse causerie van Dr. Brouwer te beluisteren. Dit was heel eenvoudig door in het begin van de woensdagavond via de toenmalige draadomroep af te stemmen daar het signaal van de RONO ook op een van de vier kanalen, die een draadomroepontvanger had, werd door gestraald.

Jarenlang geleden schreef ik een verhaal over mijn jeugd onder de titel: ‘Bromvliegezoem en Onze Lieve Heerbeestjes’, waarin ik mijn radiodoop beschreef, die plaats vond in 1959 op 10-jarige leeftijd. Het was in een radioprogramma bij de RONO waarin de natuur en natuurbescherming de rode draad was en waarop ons in de lessen op de lagere school, de St Ludgerdusschool, door Juffrouw Remkes op werd gewezen.

In het programma op de RONO werden allerlei vragen door de luisteraars gesteld en vervolgens beantwoord en ook vragen van scholieren kwamen aan bod en iedere week werd er één van de vragenstellers beloond door naar het Martinikerkhof te worden uitgenodigd, waar de studio van de regionale omroep was gevestigd, om vervolgens in het programma zijn of haar vraag te stellen aan de bioloog.

En daar lag dus mijn eerste ervaring toen ik werd uitgenodigd om een dubbele vraag te stellen. Heel veel meer dan de twee vragen weet ik niet meer van deze eerste aanraking met het medium radio aan de andere kant van de microfoon. De eerste vraag ging over het gezoem van bromvliegen en de tweede had betrekking op de stipjes op de rug van een Onze Lieve Heersbeestje.

Fop I Brouwer zou nadat Bert Garthoff afscheid had genomen en zijn programma een opvolger kreeg met ‘Voer voor Vroege Vogels’ ook nog vaak te horen zijn bij de VARA. Dit programma had eerst Ivo de Wijs als de centrale presentator op de zondagmorgen. Opmerkelijk dat in dit programma tweelingbroer Egbert Knot in de jaren tachtig ook zijn ‘natuur’ bijdragen vanuit Groningen toeleverde. Het kan dus vreemd gaan. Die bijdragen kwamen dan niet vanuit de studio van de RONO of RTV Noord, zoals de regio omroep later heette, maar via de doorschakellijnen van de toenmalige PTT aan de Rijtemakersrijge in Groningen.

De Uher, met daarop de band met het opgenomen item, werd op een doorzendlijn aangeschakeld en spelen maar. Ondertussen stond in Hilversum een recorder het doorgespeelde signaal op te nemen. Ook voor het NOS programma ‘Het Oog op Morgen’ gebeurde het later op deze manier met bijdragen van Henk Kok en mijzelf.

In zijn dagelijks leven was dr. Fop I. Brouwer directeur van de Middelbare Landbouwschool der Groninger Maatschappij van Landbouw te Groningen. In 1958 was hij gepromoveerd met een proefschrift over het leven en werk van de natuurbeschermer Eli Heimans.

In het jaar 1979 stopte Fop I. Brouwer met zijn wekelijkse bijdragen. Brouwer publiceerde tal van boeken en werd diverse malen onderscheiden, ondermeer met de Zilveren Anjer in 1989. In december 1991 kwam hij in Haren op 79-jarige leeftijd te overlijden maar toch denk ik met regelmaat aan hem terug. We wonen vlakbij een spoorbrug en daar rijden regelmatig de treinen van Arriva overheen. De treinen hebben namen van bekende Noorderlingen en één trein heeft de naam: ‘Foppe Inne Brouwer’. Ook is in Haren een straat naar hem vernoemd.

Hans Knot, 5 november 2016