Veronica augustus 1960 - Radio electronica

[Juul]

Ik ben m'n archief aan het doorlopen en dan kom je soms ook wel aardige stukjes tegen. Beetje zoals we dat tegenwoordig noemen "politiek correct".

 

Terug in de tijd,  augustus 1960, naar een redactioneel in het maandblad voor electronica mensen, Radio Electronica.

 

 

[radio tpot]

En over het blad werd nooit meer gesproken.😀

Grappig om te lezen, internationale frequentie afspraken, wetende dat de overheden in Europa zelf hier erg weinig boodschap aan hadden.

Veel zenders werkten buiten plan zo als dat genoemd werd.

Maar waarom moesten KLM mensen dan de harmonische onderdrukking goed maken?

Zo veel vermogen was er toch niet in het begin met deze zelfbouw zender?

 

Theo

[Juul]

Dit is wat ik vind in ons archief Theo.

 

 

 

[radio tpot]

mmm dat geeft te denken of over de bouw, kennis v/d bouwers of de gulzigheid v/d overheid om te kunnen slaan.

Maar een lowpass filter maken is niet het probleem, maar het ontbreken van meet apparatuur?.

Heb jij daar ook iets over in je archief Juul, iets waar gesproken werd over een spectrum analyzer?

Een scoop weet ik dat deze ingezet werd voor de band breedte.

 

Theo

[Juul]

Dag Theo,

 

Ik kan er zo gauw niet veel meer info over vinden. Maar Hans Knot heeft ooit eens een zeer lezenswaardig artikel geschreven.

 

Lees maar:  Please login or register to see this link.

 

En 1 van die Hermanns is in 2011 op de radiodag geweest in A'dam.

[radio tpot]

Ja dat stuk ken ik, staat wel iets in, maar dat moet je weten te interpreteren.

De antenne aanpassing van inductief naar capacitief, van een te korte antenne naar een te lange antenne.

Doel is om meer stroom in de antenne te krijgen.

Klasse van versterking, vermenigvuldiging trappen, oké begrijp ik.

Modulator, dat is de toen bekende wijze van het moduleren en opbouwen van een AM zender.

 

Vergelijkbaar zo als deze zender is opgebouwd, en let op de uitleg over het PI filter.

 

Theo

[cdb]

Veronica 1960-06-16 Technische dienst KLM helpt zender Veronica ontstoren (Arnhemsche courant)

1 juli 2020 bewerkt door cdb

[Juul]

Ik heb jaren terug contact gehad ,met een oud-KLM-er die een historische website heeft. En de namen daar heeft hij navraag over gedaan maar helaas zijn ze er niet meer.

 

Please login or register to see this link.

 

 

1 juli 2020 bewerkt door Juul

[radio tpot]

ja het geeft een bijzonder mooi inkijkje in het officiële leven.

Het is er niet, het bestaat niet, dus doen wij niets, want dan bestaat het niet.

 

Theo

[Juul]

Ja, zo gaat dat Theo.

De laatste jaren was de "baas" van de RCD-NERA (Nederhorst den Berg)  regelmatig bij ons in de studio.

Sterker nog hij voetbalde bij ons in het team.  Het was de buurman van Stan Haag.

 

Dit is info van de RCD  die verspreid werd tijdens de hearing op 18 april 1973.

Ik realiseer mij nu ineens at ik wel heel veel bewaard heb zeg...................

 

 

1 juli 2020 bewerkt door Juul

[Rob Veld]

7 uur geleden zei radio tpot:

mmm dat geeft te denken of over de bouw, kennis v/d bouwers of de gulzigheid v/d overheid om te kunnen slaan.

Maar een lowpass filter maken is niet het probleem, maar het ontbreken van meet apparatuur?.

Heb jij daar ook iets over in je archief Juul, iets waar gesproken werd over een spectrum analyzer?

Een scoop weet ik dat deze ingezet werd voor de band breedte.

 

Theo

Ik heb mijn twijfels over het gebruik van een spectrum analyzer. In die tijd kosten die dingen een vermogen. Ze waren denkelijk ook dunnetjes bezaait. Maar het zou kunnen zijn dat de Technische Dienst van de KLM er 1 bezat.

Enfin hoe het ook zat, uiteindelijk wordt de storing opgeheven.

 

Wat betreft een pi-filter, die zal er ongetwijfeld in hebben gezeten. Het lijkt met toe dat Jan Herman, PK1GC, daar wel aan gedacht heeft. De vraag is alleen hoeveel dB onderdrukking had het pi-filter. (Wat waren overigens toen de eisen die de PTT stelde?)

 

Rob V.

[radio tpot]

Iets van 35 dB was als mooi zat toen die tijd.

Maar het grootste probleem zou dus zijn geweest, hoe meet je dit?

En ik denk dat, weet het wel zeker gezien de toon van de RCD gasten, dat zij wel een gehad zullen hebben.

Grote bedrijven, maar wat de KLM met zo een ding moest?

Als ik niets had, en ik moest wat, dan wist ik het wel hoe te zien of de onderdrukking er was.

Zal wel niet op een paar dB nauwkeurig zijn geweest, maar 5 km verder zal niemand de harmonische kunnen waarnemen.

We spreken over hooguit 2 kW carrier, das nog te overzien toen ook al wel.

De modulatie diepte zal hooguit iets van 80% geweest zijn.

 

Theo

 

[ruudam]

22 uur geleden zei Juul:

Ik ben m'n archief aan het doorlopen en dan kom je soms ook wel aardige stukjes tegen. Beetje zoals we dat tegenwoordig noemen "politiek correct".

 

Terug in de tijd,  augustus 1960, naar een redactioneel in het maandblad voor electronica mensen, Radio Electronica.

 

 

Dit is wel van dik hout zaagt men planken, vooral aan het einde.

Nergens een opmerking dat het toch wat vreemd is dat private omroep moedwillig wordt tegengehouden terwijl nota bene toen al binnen het Koninkrijk commerciele omroep bestond. In 1968 waren er op het armlastige Aruba met 60.00 inwoners al meer radiozenders dan in Nederland (4 vs 3), allemaal op de middengolf. Curacao idem.

10 uur geleden zei radio tpot:

mmm dat geeft te denken of over de bouw, kennis v/d bouwers of de gulzigheid v/d overheid om te kunnen slaan.

Maar een lowpass filter maken is niet het probleem, maar het ontbreken van meet apparatuur?.

Heb jij daar ook iets over in je archief Juul, iets waar gesproken werd over een spectrum analyzer?

Een scoop weet ik dat deze ingezet werd voor de band breedte.

 

Theo

Harmonischen kan je ook meten met een goede ontvanger, waarbij je de grondfrequentie met een filter zoveel mogelijk onderdrukt om oversturing tegen te gaan.

[Juul]

3 uur geleden zei Rob Veld:

Ik heb mijn twijfels over het gebruik van een spectrum analyzer. In die tijd kosten die dingen een vermogen. Ze waren denkelijk ook dunnetjes bezaait. Maar het zou kunnen zijn dat de Technische Dienst van de KLM er 1 bezat.

Enfin hoe het ook zat, uiteindelijk wordt de storing opgeheven.

 

Wat betreft een pi-filter, die zal er ongetwijfeld in hebben gezeten. Het lijkt met toe dat Jan Herman, PK1GC, daar wel aan gedacht heeft. De vraag is alleen hoeveel dB onderdrukking had het pi-filter. (Wat waren overigens toen de eisen die de PTT stelde?)

 

Rob V.

 

Ik weet wel dat er een paar jaar later toen de eerste Continental aan boord kwam mensen van Continental langs kwamen aan boord. ( bron José).

 

Dit is Jan Herrmann in 2011 op de Radiodag. Jan woonde toen in Belgie. foto: ©Vincent Schriel.

 

 

1 juli 2020 bewerkt door Juul

[ruudam]

1 uur geleden zei radio tpot:

Iets van 35 dB was als mooi zat toen die tijd.

Maar het grootste probleem zou dus zijn geweest, hoe meet je dit?

En ik denk dat, weet het wel zeker gezien de toon van de RCD gasten, dat zij wel een gehad zullen hebben.

Grote bedrijven, maar wat de KLM met zo een ding moest?

Als ik niets had, en ik moest wat, dan wist ik het wel hoe te zien of de onderdrukking er was.

Zal wel niet op een paar dB nauwkeurig zijn geweest, maar 5 km verder zal niemand de harmonische kunnen waarnemen.

We spreken over hooguit 2 kW carrier, das nog te overzien toen ook al wel.

De modulatie diepte zal hooguit iets van 80% geweest zijn.

 

Theo

 

KLM was een groot bedrijf, en in een vliegtuig zitten serieuze zenders!!

Sterker nog: de registratie van vliegtuigen is oorspronkelijk gebaseerd op de zendvergunning, PH enz

 

Wat ik uit de verhalen van het begin kan opmaken is dat de zender bestond ui een aantal lineaire verterkers.

In die tijd hadden bvb visserschepen een 1 kW zender aan boord AM gemoduleerd in de visserij band. Veel mensen aan de kust hadden een radio met visserijband, je kon gewoon meeluisteren. Het hospitaal schip de Hoop verzorgde zelfs zo radiokerkdiensen voor de vissers op zee. Kijk en dat was nu illegaal, want dat was omroep, maar vanzelfsprekend werd hier niets tegen te gaan.

 

Wellicht dat zo'n zender de basis was Veronica begon ook nog eens in de visserijband op 1620.

[Juul]

Ik heb een aantal mailwisselingen uit 2011 met Jan Herrmann.

Een kleine bloemlezing met wat uitleg. Ik heb me niet gebogen over de  juistheid  van de info want hij moest ook putten uit z'n geheugen.

En hij is al jaren weg uit Nederland.

 

©Stichting Norderney.

 

=============

Hallo Juul,

Op een na herken ik al de jongens van Veronica op de foto die je stuurde.

Deze groep hoorde tot mij vaders shift, ik had een ander groep.

De man aan de linker kant behoorde tot de tender welke ons elke ander week over vaarde.

De man gehurkt aan de rechter kant moet Cees Baarda wezen.

Hij werkte toen als radio handelaar voor een van de investeerders in Amsterdam.

De BTL 6 werd gebruikt in de eind trap van de 2,5Kw zender.

Een punt wat ik nergens lees is dat oa. Loe Lap en de heer Karansa een grote roll hebben gespeeld gedurende de startup periode toen het station nog Vereniging van Radio Handelaren werd genoemd. ( VRON)

Dat was de tijd dat de boot nog voor Zandvoort lag hier hebben wij toch nog 3 maande gelegen en is toen naar Scheveningen gesleept.

Dit was ook de tijd dat de heer Slootmans een zeer voorname rol heeft gespeeld en Veronica van de ondergang heeft voorkomen.

De heer Oswald een zg. zender bouwer was reeds bezig met een zender welke hij in Emden had gebouwd.

Toen wij er waren was er absolute niks van een Zender te bespeuren, behalve een enorme rekening van matrealen waar onder een kist met 809 buizen EL84, ECC 83, condensatoren, transformatoren van de Amsterdams Trafo Fabriek en ga maar door.  

Geen schema's of iets dat op een zender leek.   

Wij hebben contact opgenomen met Loe Lap uit Amsterdam en gevraagd wat voor zend matrialen hij nog in voorraad had.

Hij had nog 6x  Q309 in voorraad welke wij als eind trap konden gebruiken 2 in paralel in pushpul kon ons 1KW geven en met een koppel 809 werd het audio deel van 1KW  class B gebouwd.

Het voedings deel met de aanwezige trafos was voldoend voor 2,5 KV. en wij waren in bussines.

Dat met een simpele bouw van een studio bestaande uit Grundig en Wollenzak apparatuur waren wij klaar om er mee te beginnen.

De studio en waar alle tapes in vorraad werd gehoude moest vrij wezen van RF en magnetische straling.

Dit hebben wij gedaan door een kooi van Faraday te bouwen.

Dit allemaal uit kippen gaas en houten balken.

Ik weet nog dat toen wij al het matriaal aan kochten dat de leverancier ons vroeg hoe groot het kippen hok moest wezen.

Wij waren klaar, maar de diesel generatoren waren nog niet draai klaar.

Dat was het allereerste begin van de VRON later toen wij aan de Scheveningse kust lagen is de zender veranderd eerst de naam naar VERONICA en dan de zender naar 2,5KW met 5 KV voeding een voledige class A versterker.

 

=================

 

foto's ©Stichting Norderney

 

 

[radio tpot]

ja hoe de draaggolf gemaakt werd, totaal niet belangrijk.

De modulator moest natuurlijk wel over gedimensioneerd zijn of in ieder geval gelijk aan het vermogen van de zender zijn.

De 2 fotos zijn niet gelijk aan elkaar, op de eerste zie ik iets van een spoel om een spoel heen.(iets uit of inkoppelen?)

Bij de 2e is dat niet zichtbaar maar komt een draad nu uit het gat.

Ook het frontpaneel is dan anders.

 

Theo

[Rob Veld]

21 uur geleden zei radio tpot:

ja hoe de draaggolf gemaakt werd, totaal niet belangrijk.

De modulator moest natuurlijk wel over gedimensioneerd zijn of in ieder geval gelijk aan het vermogen van de zender zijn.

De 2 fotos zijn niet gelijk aan elkaar, op de eerste zie ik iets van een spoel om een spoel heen.(iets uit of inkoppelen?)

Bij de 2e is dat niet zichtbaar maar komt een draad nu uit het gat.

Ook het frontpaneel is dan anders.

 

Theo

Wat ik begrijp is dat de trap met de BTL 6 een lineaire eindtrap was.  In klasse A dus.

Althans dat lijkt me logisch, anders had de modulator ook een aardige oppepper nodig gehad.

 

Wat die foto betreft, zou inderdaad een tankspoel met uitkoppeling kunnen zijn, zoiets als ook de BC191 had. En dat zou wel eens de reden kunnen zijn dat de harmonischen niet genoeg onderdrukt werden. Op de andere foto zie je dat niet. Zou dat geweest zijn nadat de mannen van de KLM zich er over ontfermd hadden? Blijft natuurlijk speculeren.

 

Rob V.

 

 

2 juli 2020 bewerkt door Rob Veld