Wisselen FM-zenders Hilversum 2 en 3

[Piet van der Vooren]

De FM-zenders Hilversum 1 en 2 zonden aanvankelijk via de zender Lopik uit via de frequentie 92,6 MHz respectievelijk 96,8 MHz. Toen in 1965 Hilversum 3 via Lopik in de lucht kwam was dat op de frequentie 98,9 MHz. In 1969 zijn Hilversum 2 en 3 via de zender Lopik van frequentie gewisseld. Hilversum 2 ging naar 98,9 MHz en Hilversum 3 naar 96,8 MHz. In heb indertijd begrepen dat dit was omdat de frequentie 96,8 MHz of de FM-zender hiervoor minder geschikt zou zijn voor stereo-uitzendingen. En omdat Hilversum 3 toentertijd alleen nog in mono uitzond ging dit station naar 96,8 MHz. In 1975 ging ook Hilversum 3 op 96,8 MHz in stereo uitzenden, en was dit euvel klaarblijkelijk opgelost. Weet iemand hier meer over?

[Rink Hof]

Ik heb wel eens ergens gelezen dat er een relatie zou zijn met 9 maal de middenfrequentie (die tussen 10,6 en 10,8 MHz lag), die in toenmalige radio's een storing zou kunnen zijn bij de ontvangst.

In de kabeltelevisie (draadomroepsystemen, GAI, CAI) was er ook zo'n advies om 96,2, 96,3 en 96,4 te mijden. Dan zou een radio zijn 10,7 maal 9 weer het net op sturen en een zender op die frequenties bij de buren (of op de slaapkamer) kunnen storen. Ik heb dat nooit begrepen. En in de kabeltelevisie is dat advies in mijn tijd (na 1982) ook geschrapt.

Iets meer voor de hand liggend was de regel om op kabeltelevisie geen frequenties met verschil 10,7 te gebruiken. Een radio heeft een lokale oscillator die 10,7 MHz hoger is dan de te ontvangen frequentie. Bijvoorbeeld: je wilt 88,6 MHz ontvangen, dan maakt jouw radio intern een signaal op 99,3 MHz.

 

Het geeft trouwens wel aan hoe serieus "Hilversum" was over hun muziekzender, die in mono werden uitgezonden. Een hoorspel of het uitgebreide nieuws moet natuurlijk wel in stereo....

Ook kan H3 wel op een frequentie die meer gestoord zou kunnen worden....

Het zal wel omroeppolitiek zijn geweest. Bepaalde omroepen zonden alleen uit op H1 en andere omroepen alleen op H2. En daar mag dan natuurlijk geen verschil in ontvangst zijn. Op H3 zond iedere omroep uit.

De programmamakers (behalve Felix Meurders) snapten toch al niks van het zendernetwerk. Als Lopik uit viel, dan "liggen we er uit". Dat er nog 6 andere FM-zenders in de rest van het land wel uitzenden, maakte niet uit, men stopte gewoon met uitzenden. Als Smilde uitviel dan wisten ze het in Hilversum niet eens.

[radio tpot]

Ik ken een verhaal van een dame die wist dat de zender uitgevallen was, geeft niets zei ze, de mensen luisteren toch wel.

 

Theo

[ruudam]

6 uur geleden zei Piet van der Vooren:

De FM-zenders Hilversum 1 en 2 zonden aanvankelijk via de zender Lopik uit via de frequentie 92,6 MHz respectievelijk 96,8 MHz. Toen in 1965 Hilversum 3 via Lopik in de lucht kwam was dat op de frequentie 98,9 MHz. In 1969 zijn Hilversum 2 en 3 via de zender Lopik van frequentie gewisseld. Hilversum 2 ging naar 98,9 MHz en Hilversum 3 naar 96,8 MHz. In heb indertijd begrepen dat dit was omdat de frequentie 96,8 MHz of de FM-zender hiervoor minder geschikt zou zijn voor stereo-uitzendingen. En omdat Hilversum 3 toentertijd alleen nog in mono uitzond ging dit station naar 96,8 MHz. In 1975 ging ook Hilversum 3 op 96,8 MHz in stereo uitzenden, en was dit euvel klaarblijkelijk opgelost. Weet iemand hier meer over?

Dit is maar het halve verhaal Piet!

Je vergeet dat bij de zender Markelo precies hetzelfde gebeurde, en daar luisterden wij naar in Doetinchem.

Overigens dachten we toen nog in FM kanalen.

In Lopik werd kan 33 en 40  dus gewisseld met Hil 2 en 3

Voor Markelo was dat kanaal 31 en 38 of 96,2 en 98,3 MHz.

3 uur geleden zei Rink Hof:

Ik heb wel eens ergens gelezen dat er een relatie zou zijn met 9 maal de middenfrequentie (die tussen 10,6 en 10,8 MHz lag), die in toenmalige radio's een storing zou kunnen zijn bij de ontvangst.

In de kabeltelevisie (draadomroepsystemen, GAI, CAI) was er ook zo'n advies om 96,2, 96,3 en 96,4 te mijden. Dan zou een radio zijn 10,7 maal 9 weer het net op sturen en een zender op die frequenties bij de buren (of op de slaapkamer) kunnen storen. Ik heb dat nooit begrepen. En in de kabeltelevisie is dat advies in mijn tijd (na 1982) ook geschrapt.

Iets meer voor de hand liggend was de regel om op kabeltelevisie geen frequenties met verschil 10,7 te gebruiken. Een radio heeft een lokale oscillator die 10,7 MHz hoger is dan de te ontvangen frequentie. Bijvoorbeeld: je wilt 88,6 MHz ontvangen, dan maakt jouw radio intern een signaal op 99,3 MHz.

 

Het geeft trouwens wel aan hoe serieus "Hilversum" was over hun muziekzender, die in mono werden uitgezonden. Een hoorspel of het uitgebreide nieuws moet natuurlijk wel in stereo....

Ook kan H3 wel op een frequentie die meer gestoord zou kunnen worden....

Het zal wel omroeppolitiek zijn geweest. Bepaalde omroepen zonden alleen uit op H1 en andere omroepen alleen op H2. En daar mag dan natuurlijk geen verschil in ontvangst zijn. Op H3 zond iedere omroep uit.

De programmamakers (behalve Felix Meurders) snapten toch al niks van het zendernetwerk. Als Lopik uit viel, dan "liggen we er uit". Dat er nog 6 andere FM-zenders in de rest van het land wel uitzenden, maakte niet uit, men stopte gewoon met uitzenden. Als Smilde uitviel dan wisten ze het in Hilversum niet eens.

Bij TV het zelfde.

Zat je te kijken werd het programma opeens onderbroken wegens zender storing. Wat nou, alles was perfect.

Maar als jouw zender Markelo, later Arnhem, uitviel gingen ze onverdroten door.

 

Die Lopik 4 zender vertoonde regelmatig kuren wegens ouderdom.

Ik herinner me een langdurige uitzending overdag , een popfestival of zoiets, telkens lag tie eruit. Men schakelde over toen het te gek werd naar Ned2.

 

Kijken naar een nieuwe zender zoals toen Arnhem was geen pretje, viel regelmatig uit. En dan Ned 1 EN 2, want zat een soort koppeling in, Kanal 50 en 53.

[radio tpot]

Problemen met Smilde weet ik maar 2 dingen van.

Een keer een jachtvliegtuig er tegen aan de kabels en bijna de mast om en de andere keer was in de jaren 90 met ijzel.

Alle antennes zaten in een blok ijs wat natuurlijk van invloed was op de TV beelden.

Voor zo ver mijn geheugen terug gaat was 91.8 van Smilde de frequentie voor H3 en 88 MHz voor H1.

94.8 was voor H2.

Zie verder overzicht.

Komt uit broadcasting stations van CJ Both uit 1981

 

Theo

[multiplexfm]

7 uur geleden zei Rink Hof:

Ik heb wel eens ergens gelezen dat er een relatie zou zijn met 9 maal de middenfrequentie (die tussen 10,6 en 10,8 MHz lag), die in toenmalige radio's een storing zou kunnen zijn bij de ontvangst.

In de kabeltelevisie (draadomroepsystemen, GAI, CAI) was er ook zo'n advies om 96,2, 96,3 en 96,4 te mijden. Dan zou een radio zijn 10,7 maal 9 weer het net op sturen en een zender op die frequenties bij de buren (of op de slaapkamer) kunnen storen. Ik heb dat nooit begrepen. En in de kabeltelevisie is dat advies in mijn tijd (na 1982) ook geschrapt.

Ik heb het vaker gehoord, maar het lijkt me onwaarschijnlijk. Tenzij bij zo'n ontvanger de middenfrequent kringen slecht afgeschermd of ontkoppeld zijn waardoor terugwerking zou kunnen ontstaan. Overigens is dat signaal dan ook 9 keer zo breed geworden, dus 1,8 MHz ipv 200 kHz!

 

Citaat

Iets meer voor de hand liggend was de regel om op kabeltelevisie geen frequenties met verschil 10,7 te gebruiken. Een radio heeft een lokale oscillator die 10,7 MHz hoger is dan de te ontvangen frequentie. Bijvoorbeeld: je wilt 88,6 MHz ontvangen, dan maakt jouw radio intern een signaal op 99,3 MHz.

Hier in de buurt rond Soesterberg was dat een bekend probleem eind jaren '70 / begin '80. AFN zat toen op 103,3 MHz wat precies 10,7 MHz verschilde met Lopik 92,6 MHz. Als je een ontvanger had die aan de ingang niet zo selectief was dan hoorde je beide zenders over de hele band door elkaar heen...

10 uur geleden zei Piet van der Vooren:

De FM-zenders Hilversum 1 en 2 zonden aanvankelijk via de zender Lopik uit via de frequentie 92,6 MHz respectievelijk 96,8 MHz. Toen in 1965 Hilversum 3 via Lopik in de lucht kwam was dat op de frequentie 98,9 MHz. In 1969 zijn Hilversum 2 en 3 via de zender Lopik van frequentie gewisseld. Hilversum 2 ging naar 98,9 MHz en Hilversum 3 naar 96,8 MHz. In heb indertijd begrepen dat dit was omdat de frequentie 96,8 MHz of de FM-zender hiervoor minder geschikt zou zijn voor stereo-uitzendingen. En omdat Hilversum 3 toentertijd alleen nog in mono uitzond ging dit station naar 96,8 MHz. In 1975 ging ook Hilversum 3 op 96,8 MHz in stereo uitzenden, en was dit euvel klaarblijkelijk opgelost. Weet iemand hier meer over?

In de laatste nieuwsbrief van het Omroepzendermuseum (Please login or register to see this link. ) wordt beschreven hoe de zenders werden omgebouwd voor stereo.

Ik kan daaruit niet opmaken dat de zender op 96,8 van een ander type was dan de andere twee zenders. Volgens het artikel kwamen ze allemaal van Philips (PTI).