Doorzoek de gemeenschap

Al vele jaren, zo niet langer dan twee decennia, wordt U in een aantal tijdschriften en tevens via een aantal sites op internet mee terug genomen naar een bepaald jaar in onze samenleving. Een jaar dat U al dan niet bewust mee hebt gemaakt. Het doel van de schrijver van deze serie, radiohistoricus Hans Knot, is vooral zijn leeftijdsgenoten, dus de zestig plussers, wakker te schudden en dingen te laten herbeleven uit lang vervlogen tijden. Daarnaast is het de bedoeling deze zelfde leeftijdsgroep aan het denken te zetten om eigen herinneringen naar boven te brengen en eventueel te delen in een daarop volgende aflevering. In deze maand maart neemt Hans Knot u drie keer mee naar het jaar 1968, voor velen direct herkenbaar als het jaar van de opstand in Praag en andere steden van het toenmalige Tsjecho-Slowakije en de studentenrellen in de diverse belangrijke steden in West Europa. Voor de radioliefhebbers is er nog steeds de trieste herinnering aan het wegslepen van de beide, toenmalige, zendschepen van Radio Caroline. Maar er is veel meer dus relax en lees mee met positieve, negatieve en ook persoonlijke herinneringen uit het jaar 1968. Op 9 februari 1968 werd de eerste metro van de Benelux geopend door prinses Beatrix en haar echtgenoot Prins Claus. Het begon allemaal kleintjes maar ondertussen is de totale netwerklengte – exclusief die van de RandstadRail) al 55,3 kilometer, waarvan 15,3 kilometer ondergronds is gelegen en 8,5 kilometer als sneltram is uitgevoerd. De RET is de exploitant van het oudste en langste metronetwerk in de Benelux. Maar was iedereen wel zo gelukkig toen eenmaal, na jaren van werkzaamheden, de metro voor de eerste keer werd opengesteld voor het publiek? Het volgende commentaar werd destijds door Jaap Velt geschreven: ‘Het is een prachtmetro, dat wel en Rotterdam is er zeer terecht trots op. Al was het alleen al vanwege de primeur. En ook om het gevoel te hebben toch niet voor niets jarenlang met opgebroken straten te hebben moeten leven, door modderwoestijnen te hebben moeten baggeren als je bijvoorbeeld van de ene kant naar de andere kant van de Coolsingel moest.’ Ook over de lengte van de toen pas geopende Metro was Velt een ontevreden man: ‘Het traject is belachelijk kort in vergelijking met bijvoorbeeld Parijs en Londen. In feite is het ondergrondse gedeelte niet langer dan 3,18 kilometer. Daar komt nog wel een bovengronds traject bij, maar kun je dat in ernst een metro noemen? De metro wordt pas echt belangrijk als hij kan worden doorgetrokken naar Hoogvliet, een woonkern op 20 kilometer afstand van het centrum van Rotterdam.’ Het is later allemaal goed gekomen en afsluitend meld ik dat het eerste traject, dat werd geopend, een verbinding was tussen het centrum van Rotterdam met een van de grootste woonkernen die was neergezet onder de naam ‘Linker Maasoever’. Bij het voorbereiden van een aflevering duik ik altijd in mijn archief en haal van alles tevoorschijn van wat ik uit dat bepaalde jaar bezit aan aantekeningen, knipsels en tijdschriften. Van het ene jaar heb ik veel meer dan van een ander maar er zitten altijd weer leuke, korte opmerkingen bij van personen die in de toekomst kijken. Zo ook in februari 1968 toen ik op de doordeweekse dagen altijd geconfronteerd werd met lange computeruitdraaien van de onderneming Bull aan het Kwinkenplein in Groningen. Mijn toenmalige werkgever, het Provinciaal Elektriciteitsbedrijf voor Groningen, liet de computerwerkzaamheden door dit bedrijf uitvoeren daar eigen computers nog veel te duur waren. Maar de notitie die ik dus maakte is een uitspraak van Professor H. Polak, die op de 3de februari het volgende verklaarde: “Het werken met computers zal voor de doorsnee mens van de toekomst even vertrouwd worden als het dragen van een bril of het kijken naar de televisie. De nieuwe technische mens zal in het bijzonder een elektronisch mens worden. Het leven van de mens zal straks in drie gelijke delen uiteenvallen. 25 jaar scholing, 25 jaar werken onder afnemende werktijden en 25 jaar rusten en genieten van vrije tijd.” We hadden het er al eerder over, het plaatjes draaien in clubs, clubhuizen, op campings en in discotheken werd zo populair dat deze vorm van ontspanning door velen graag verzorgd werd, maar voor lang niet allen was een boterham weggelegd. Het ging in die tijd namelijk niet alleen om een plaatje goed te laten overgaan in het volgende nummer maar zeker om de goede babbel, die je diende te hebben om het publiek te kunnen entertainen. In Delft was er in augustus 1968 wel een aparte vorm van entertainen. De deejay wilde in totaal 160 uur non stop platen draaien op een toneeltje in de veronderstelling dat hij op het einde safe zou zitten door een nieuw record te vestigen. De persoon in kwestie had namelijk niet uitgezocht of de ultieme poging gereglementeerd was en niet elders al een dergelijk record was gescoord die boven het aantal van 160 uren uitging. Maar de deejay had wel gezorgd voor ondersteuning. Zo kreeg hij ruimte ter beschikking in het gemeentelijk centrum Huis ter Lucht in Delft. Het was een voormalig café en bruiloftszaaltje, dat voor het maken van plezier voor de jeugd was verbouwd. Laten we eens kijken na een deeltje van een verslag in de Panorama nummer 39 uit 1968: ‘Het bezit een verlichting die het midden houdt tussen zwoel, een lage spanning op het lichtnet en infrarode bestraling ter bestrijding van jicht. Buiten drommen enkele jongelui samen hetgeen begrijpelijk is, omdat ze de vereiste rijksdaalder entree sparen tot het einde van de week als de deejay een dag of zes zonder slaap zal zijn.’ De bewoners van omliggende panden wisten in eerste instantie niet dat in het gebouw pogingen werden ondernomen tot het bereiken van het wereldrecord plaatjesdraaien. Dat kwam pas nadat er aandacht aan was besteed in de lokale krant. In de zaal trof de verslaggever slechts een tiental lieden aan, die ter ondersteuning van de deejay aanwezig waren, waaronder een masseur. ‘Op het toneel zit de deejay. Zijn overhemd staat aan de hals open. Hij is een 23-jarige verkoper, die achter een zelfgebouwde schakelkast, met drie draai eenheden vertoeft. In zijn nabijheid liggen twee pakjes sigaretten, vijf pakjes druivensuiker, een half afgeknaagde vitaminepil, een vitamine C buisje, een fles yoghurt, een boterham in een plastic zakje en een fles sinaasappelsap.’ Toen de journalist vroeg wat het doel van de recordpoging was gaf de deejay aan dat al zeker 2000 maal te hebben verteld. Hij meldde wel dat er een lange tijd van voorbereiding aan vooraf was gegaan en dat hij vele dagen, na zijn normale werk als verkoper, intensief had getraind om zichzelf te testen. Op die manier had hij het al een keer 150 uur zonder slaap gekund. Uiteindelijk meldde de deejay dat de entreegelden ten bate van de plaatselijke ziekenomroep zou komen. Ook hoopte de deejay met de voltooiing van het record de deuren te kunnen open naar een volwaardig bestaan als deejay.’ De journalist meldde, na enige tijd het werk te hebben aanschouwt over de deejay: ‘Hij beschikt over alle menselijke emoties om deze over te brengen op het repertoire. Er heerst, zoals ook bij de ons uit zee bespringende illegale zenders, vrij veel overbodig enthousiasme, want in feite kan men de klanken van een deejay samenvatten in een uitroepje: ‘Oeps!’ Na het ontdekken en lezen van dit verhaal uit 1968 werd het me niet duidelijk of de betreffende deejay het record ook daadwerkelijk heeft gevestigd en dit ook herkend is als zijnde een wereldrecord. Een brief aan de betreffende deejay is destijds helaas niet beantwoord, misschien wel uit schaamte voor de toenmalige poging. Het gaat namelijk om de later bekend geworden presentator van Radio Noordzee, Dick de Graaf, die helaas te vroeg is overleden. Over 2 weken andermaal een sprong terug in de tijd naar 1968 en heb jij een leuke herinnering? Laat het mij weten weten via de mail. Afbeelding: Hans Knot en Dick de Graaf in 1991

Andrew Oldham Orchestra – Theme for a Rolling Stone. Dit nummer staat al in de lijst en kan worden aangevuld. In 1968 was er wekelijks een Rolling Stones Show te beluisteren op Radio Veronica. Presentator was Chiel Montagne en het ging er op maandagavond tussen 7 en kwart over 7 uit op de 192 meter. Andrew Oldham Orchestra - Theme for a Rolling Stone. This song is already in the list and can be added. In 1968 there was a weekly Rolling Stones Show on Radio Veronica. The presenter was Chiel Montagne and it went off on Mondays between 7 and a quarter past 7 on the 192 meter. https://filesender.surf.nl/?s=download&token=226fc6da-d706-422f-8373-b26bd19ce801 https://www.youtube.com/watch?v=GU-G4xxEock

Jingles from 1968 partly own productions Hans Hogendoorn for Hospital Radio Lucas and more material from H3, BBC and more. 58 min https://filesender.surf.nl/?s=download&token=1b13d2e0-4044-4e37-8200-38dc345b46cf

The Radio Gemini LP 1974 - Featuring The Sounds Of Offshore Radio 1964-1968 https://pixeldrain.com/u/ZPQHGfUU

The Radio Gemini LP 1974 - Featuring The Sounds Of Offshore Radio 1964-1968 https://pixeldrain.com/u/pV7tTJ2s

Tijdens het zoeken naar iets totaal anders, kom ik dit leuks tegen in De Bel 29-11-1968 - Advertentie 1968-11-08 Opening Rob Out Two Tiek

Hallo allen; Ik ben in het kader van de aanstaande Week van de Jaren 60 op NPO Radio 5 (15-21 februari) op zoek naar info over 'Sportief Zijn, Beter Worden': het elfje van de Week in het bijzonder... Zelfs Frits Barend weet het niet meer zo goed... ik vond deze pagina: http://www.norderney.nl/historie_1968_2.html Maar niet meer dan dat. Kan iemand ons een fragment of wat meer leveren: - Was het programma tussen 1968 en 1970 actief? - Wanneer werd Frits Barend onderdeel van het programma? En was dit na Jan van Veen? - Presenteerde het duo samen, of bleef Henk van Dorp samensteller? - Ik zag een referentie naar een 'elfje van de week' met Willem van Hanegem uit 1974... Bestond het item eerder? U ziet al: ik ben nauwelijks geïnformeerd over het programma, maar wil geen verkeerde informatie delen natuurlijk! Dank alvast! Emma Willems - NPORadio5.nl

1967 12 25 Mon 0030-0130 R Caroline Int'l (South) (259m) - Carl Mitchell https://pixeldrain.com/u/PnBt4Bs2 1967 12 26 Tue 1200-1300 R Caroline Int'l (South) (259m) - Spangles Muldoon https://pixeldrain.com/u/rWuBsL8j

Het woord ‘boetiek’ werd veelvuldig in de tweede helft van de jaren zestig van de vorige eeuw op winkelpuien in Nederland geplaatst. De mode voor de toenmalige jeugd was zo verschillend en variabel dat vele ondernemers daar graag een graantje van wensten mee te pikken. De populariteit van Carnaby, Pop Art en veel meer was overgeslagen naar Nederland. Ook in de diverse popbladen waren, naast de vele posters van de toen populaire artiesten, steeds meer modegerichte plaatjes te zien. En dat bracht de eigenaren van de firma INMODE uit Haarlem in 1968 op het idee een viertal voormalige ‘Caroline medewerkers’ te gaan inhuren. Tenminste dat las ik terug in een brief die ik begin deze eeuw vond in het nalatenschap van Carl Mitchell, dat aan ons archief werd overgedragen. De brief was geschreven door P.D. Warren, een in Nederland wonende Engelsman. Hij runde het bedrijf tezamen met zijn landgenoot A. Maclagen aan de Bos en Vaartstraat 16 in Haarlem. De brief was aan Carl Mitchell gestuurd via een andere ex Caroline-deejay, namelijk Ross Brown in Londen met als datering 9 april 1968. Het bleek een bevestiging van een telefoongesprek, die de afzender met Mitchell eerder die dag had gevoerd. De twee belangrijkste punten in de brief waren: - Je hebt contact met in totaal vier ex-Caroline disc-jockeys die bereid zijn naar Nederland te reizen en aan het bus project te werken zoals beschreven op het ingesloten informatieblad. - Alle disc-jockeys hebben een geldig rijbewijs voor voertuigen van groep 1. Het is van essentieel belang dat ze ten minste 21 jaar oud zijn, en wel vanaf het moment dat ze een rijbewijs hebben. Echter het aangegeven informatieblad was niet ingesloten, waardoor niet veel meer direct duidelijk werd. Maar grasduinend door de doos met veel private correspondentie ontdekte ik een document dat een dag later naar het adres in Londen ter attentie van Karl (consequent fout gebruikt) was verstuurd. Er stond in dat de inhoud van de brief alleen voor zijn ogen was. Dit omdat de brief informatie bevatte die de afzender beetje bij beetje aan de anderen (deejays) wilde vrijgeven om hun interesse tijdens de wachttijd hoog te houden. De heer Warren ging verder met de volgende paragraaf: ‘Een moeilijk punt hier Karl. Ik denk dat ik gisteravond heb gezegd dat ik u deze week definitieve Go/No Go informatie kan geven, wat te optimistisch is. a. We hebben nog niet het contract dat alles mogelijk maakt. b. Maar al het andere valt netjes op z’n plaats. c. Dit contract kan volgende week kunnen ingaan en het kan ook pas eind april van kracht worden. Vandaar de flexibiliteit van de startdatum. d. De laatste beslissingsdatum is 30 april, en dat kan elk moment gebeuren. Over aan u, Karl!’ Op dat moment nog steeds erg mistig voor mij wat er zou gebeuren. In dezelfde brief was er ook een zekere kwelling zoals P.D. Warren schreef: ‘Ik heb geruchten gehoord over dope in verband met deejays. Ik kijk naar u om te voorkomen dat er een drugsverslaafde binnenkomt, want als dat ontdekt zal worden betekent het dat de negatieve publiciteit rampzalig kan zijn.’ Verderop in de brief werd duidelijk dat Carl binnen het project de dj-baas zou worden en dat hij alleen maar mensen voor het project zou dienen te kiezen, hij zou er zeker van zijn dat hij de controle over het project zou krijgen. Ook was P.D. Warren van plan om het volledige nieuwe personeel vlak voor de start van het project een paar dagen lang een opleiding te geven: ‘Dit zal het personeel trainen in het omgaan met normaal hardlopen en met allerlei noodgevallen. Omdat ik wil dat je deze cursus graag ook volgt, is het noodzakelijk dat je minstens drie weken voor de start van het project langskomt, zodat je a) het zelf kunt leren en b) je advies kunt geven over een discobar installatie.’ En er was nog een punt dat de aandacht verdiende: Disco Bar installatie, zou het iets te maken hebben met een Mobile Drive In Show? De twee pagina's lange brief eindigde met: ‘Ik denk dat ik voorlopig al genoeg geschreven heb. Wanneer ik een punt voor punt antwoord op deze brief van u heb ontvangen, zal ik u schrijven over Radio Veronica en grote bus-ins’. Ja: een mobiele drive in show was het idee! Een vreemde zin beëindigde de brief: ‘Bedankt voor het enthousiasme, het doet ons goed. Houd de jongens nu tevreden en vergeet Scientology niet, het werkt!’ Beide mensen van INMODE in Haarlem hebben niet gewacht tot ze op 9 april een antwoord kregen, want slechts twee dagen later maakten ze een conceptbrief aan de deejays, die waarschijnlijk mee zouden doen. En daar vond ik, naast het concept, ook het volledige plan dat ze hadden, dat al in februari 1968 in hun hoofd zat. De infoblad was van die maand en dus was het idee er al voordat de beide Carolineschepen in opdracht van schuldeiser Wijsmuller waren binnen gesleept. De Haarlemmers dachten veel geld te verdienen met het Nederlands Bus Project 1968. En zo werd het in de folder gebracht: ‘Het project is bedoeld om de producten van een of meer van de volgende bedrijven bekend te maken en te verkopen a) Een gevestigde Nederlandse organisatie voor kleding voor de detailhandel. b) Een grote platenmaatschappij c) Een internationale frisdrankfabrikant. e) Een vooraanstaand Nederlands blad voor populaire muziek De goederen zullen worden tentoongesteld op Engelse dubbeldeksbussen afkomstig uit Londen, waarvan het interieur is omgebouwd tot kleine moderne winkels. Elk van deze bussen zal zelfstandig door Nederland rijden en op een aantal plaatsen voor een korte periode stoppen. De goederen die op deze manier bekend worden gemaakt, zullen ook te koop zijn voor het publiek en de handelaren in de buurt die dezelfde goederen verkopen, zullen tijdens het bezoek aan de bus aantrekkelijke publiciteit aangeboden krijgen, De bus is dan een van de belangrijkste attracties van de stad, die wordt bezocht. INMODE kondigde ook meer aan in de folder over het interieur van de dubbeldeksbussen: In het interieur zullen op beide verdiepingen showrooms met vloerbedekking te vinden zijn en de bus zal bemand worden door twee personen, een man en een meisje. De hoofdruimte waar de kleding van het meisje wordt verkocht, zal boven zijn, waar een kleedkamer zal zijn en waar het verkoopmeisje voornamelijk aanwezig zal zijn. Beneden bij de uitgang bevindt zich de cash & wrap ruimte en op de begane grond zijn ook ruimtes waar mannen en meisjes hun kleding en accessoires te koop zullen hebben. Hier zal er ook een discobar zijn waar u platen kunt kopen. Daarnaast zullen frisdranken en souveniers beschikbaar zijn op de begane grond, waar het mannelijke bemanningslid gestationeerd is. Een goed afgewerkte, aantrekkelijke uitstraling blijft overal behouden.’ In de bijlage werd ook informatie gegeven speciaal voor het mannelijke bemanningslid, die ook de technicus/aankondiger in het plan was: ‘Uw ruimte bevindt zich achteraan op het beneden dek van de bus en zal bestaan uit: a. twee hoogwaardige platenspelers met optionele automatische wisselaars. b. een mengpaneel. c. een microfoon. d, een platenbak met snelle referentie-index. e. een kassalade en f. een stoel. De werkruimte zal zeer beperkt zijn, maar Karl zal persoonlijk toezicht houden op de bouw van uw werkgebied en op de keuze van de apparatuur.’ Ook werd informatie gegeven over de duur van het project: ‘Tijdens de vier of vijf maanden van het project blijft elke bus een week lang in bijvoorbeeld één stad. Zes dagen per week, met uitzondering van de zondagen en andere feestdagen waarop de bus gesloten moet zijn, zijn de bussen open voor verkoop van 10.00 tot 18.00 uur’. En wat was het plan voor de mannelijke bemanning om in de bussen te doen? Om te beginnen met het belangrijkste: a. neem het geld van de kopers die de bus verlaten. b. continu muziek afspelen. c. klanten de bus in trekken met alle middelen die je maar wilt. d. Eenmaal per week of zo, is het jouw taak om de bus naar het volgende station te rijden f. jij bent de persoon die de orde handhaaft.’ In het allerlaatste document, dat ik heb over dit project, staat dat het project op 28 juni 1968 van start ging op het Museumplein in Amsterdam na een vooropening voor de pers op 26 juni. Mensen van Muziek Expres zouden het optreden van een Nederlandse beatgroep regelen en daarnaast zou er een modeshow van de in de bus te verkopen kleding worden geregeld. Ook werd vermeld dat men Lex de Rooi (de televisieproducent) de Luxemburgse deejay Emperor Rosko liet uitnodigen. Vaag herinner ik mij dat de bus met Carl Mitchell op een bepaalde dag op de Grote Markt in Groningen stond. Na afloop van het project is Carl trouwens enige tijd in Groningen komen wonen en werken en wel in de Berenkuil op de Grote Markt. En de foto van de bus kwam pas in het voorjaar van 2019 boven water uit een bananendoos die mij ter beschikking werd gesteld. Het was gevuld met knipsels en meer uit de periode 1964-1978 en was afkomstig van Ate Harsta. Hans Knot, 26 oktober 2019

Van de Golden Radio NL server Forth_Hospital_Radio_Network__14.08.1968__Radio_Scotland_Story https://pixeldrain.com/u/JKQMMvv7

Weer veel dank aan Stichting Norderney en Radio 192 10-03-2002 Flashbackshow 34 08-10-1973 1300-1400 Hans Mondt show https://pixeldra.in/u/cKLXdU 10-03-2002 Flashbackshow 34 27-10-1968 1900-2000 Joost mag niet eten https://pixeldra.in/u/4mrTGf

Caroline27021968AndyArcher12001300 https://pixeldrain.com/u/UajOYbhL Caroline27021968AndyArcher13001400 https://pixeldrain.com/u/3C_BI5RB Caroline27021968HenryMorgan11001200 https://pixeldrain.com/u/pqPSbwYV Caroline27021968Roger Day15001600SteveMerrikeShow https://pixeldrain.com/u/tEQD1U3- Caroline27021968Roger Day16001700SteveMerrikeShow https://pixeldrain.com/u/FdBHvOxz Caroline27021968Roger Day17001748SteveMerrikeShow https://pixeldrain.com/u/9MtqBrZV

00-12-1968 HvDorp HvdStadt - kerstprogramma https://pixeldra.in/u/WDetaN 05-03-1971 1400-1500 Lex Harding gast Herman Stok https://pixeldra.in/u/Hysr0l 15-03-1974 1900-200 Lexjo https://pixeldra.in/u/giIm8M 24-07-1973 1000-1100 Stan haag vandaag https://pixeldra.in/u/eFwTj2

André Kostelanetz and his Orchestra – Ship of fools. De in 1901 in St. Petersburg in Rusland geboren Kostelanetz vluchtte in de jaren 20 met zijn familie naar Amerika. Daar kwam hij in de jaren dertig in aanraking met het vrij nieuwe medium radio en presenteerde hij een eigen programma bij CBS Radio. Daarna startte hij zijn eigen orkest en nam diverse lp’s op en verkocht meer dan 50 miljoen exemplaren. Hij was geliefd vanwege zijn easy listening muziek. Zijn laatste concert hield hij op Oudejaarsavond 1979 om 13 dagen later te overlijden. Het prachtige ‘Ship of fools’ is afkomstig van de lp vol filmmuziek, dat de geschiedenis is ingegaan als ‘Shadow of your smile’. Het nummer ‘Ship of fools’ werd gebruikt in de documentaire ‘1111 days at sea’ over Radio Hauraki en wel in dat deel waarin kapitein Loyd Griffith verhaalt over de barre winter van 1968, waarbij het zendschip van Hauraki op het strand liep. https://filesender.surf.nl/?s=download&token=1dbabe79-2727-4512-a8af-db809a80307b

Even een aardigheidje. Dacht dat dit wel een van de eerste was, zou het niet?

Van de Golden Radio NL server Veronica - 19680000 - 1000-1030 - Robbie Dale Show [Veronica International In The Morning] https://pixeldra.in/u/uy3ydG

Van de Golden Radio NL server, met dank aan Jean-Pierre Legein Veronica - 19680300 - 1600-1645 - Rob Out Show https://www44.zippyshare.com/v/HktCPkDf/file.html

Het zijn van die berichtjes in de kranten die mij in het verleden hebben aangezet een schaar te pakken en deze berichten uit te knippen. Want het ging niet alleen over radio maar het bericht kon ook nog eens van historische waarde zijn. Zo ook op vrijdag 3 mei 1968 toen in de kranten een bericht was geplaatst naar aanleiding van schriftelijke vragen die waren gesteld door leden van de Tweede Kamer aan de toenmalige minister voor Verkeer en Waterstaat, en aan die van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk, mevrouw Marga Klompé. Zij was destijds ondermeer verantwoordelijk voor het omroepgebeuren in Nederland. De vraagstelling had betrekking op de mogelijkheden in de toekomst over de gaan tot het maken van radio op lokaal niveau. In ons land waren destijds slechts enkele regionale radiostations actief, waarbij bij lange na geen sprake was van landelijke dekking. In ieder geval werd er door Klompé serieus op de vragen ingegaan want binnen haar Ministerie en die van Verkeer en Waterstaat waren een paar ambtenaren een tijdlang bezig geweest onderzoek te plegen naar de technische mogelijkheden voor het opstarten van lokale radiostations. En, zo vertelde ons de berichtgeving op 3 mei, het bleek inderdaad mogelijk twee plaatselijke radiostations te bouwen in de verschillende grote gemeenten als Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. Voor andere plaatsen, zoals Utrecht, Breda, Zwolle, Hilversum, Eindhoven, Groningen en Maastricht, was er slechts een mogelijkheid tot de bouw van één radiostation per gemeente. Wel werd eraan toegevoegd dat de zenders met echt een gering vermogen in de ether zouden kunnen komen. De schriftelijke vragen waren trouwens afkomstig van de leden van de Tweede Kamer drs. E. C. Visser en drs. M. Dijkstra, beiden vertegenwoordigers namens D66. Maar er diende nog zeker het één en ander geregeld te worden want in het antwoord was te lezen dat informatie omtrent de vermogens van de te gebruiken zenders eerst kon worden gegeven nadat de hiervoor noodzakelijke coördinatieprocedure met de buurlanden zou hebben plaatsgevonden. Dit diende te worden gedaan aangezien het was voorgeschreven in de overeenkomst inzake ondermeer de frequentieverdelingen gesloten tijdens een congres van de Internationale Telecommunicatie Unie in Stockholm in 1961. Daar deze procedure ook voor de buurlanden veel werk met zich mee zou brengen, kon hiermee niet worden begonnen voordat er sprake was van een meer concrete opzet van de toekomstige lokale radio. Een adder onder het gras want wat werd hier voor blokkade opgezet? In het antwoord van de ministers was verder te lezen dat berekeningen hadden aangetoond dat storing in de ontvangst van de toen toekomstige landelijke fm- en tv-stations, veroorzaakt door de toekomstige lokale radiostations, binnen aanvaardbare grenzen zou blijven. Experimenten ter plaatse konden hierover slechts afdoende zekerheid verschaffen van storing op buitenlandse fm- en tv-programma's door de lokale fm-zenders. Het vermoeden was dat op vele plaatsen in de naaste omgeving van deze zenders storing onvermijdelijk zou zijn. Derhalve vonden de bewindvoerders dat, wilde men storingen voorkomen, het aantal lokale radiostations beperkt diende te worden toegelaten. In een toelichting op hun vragen was door beide D66 Kamerleden gesteld, dat voor een deugdelijk functioneren van plaatselijke democratie de radio een belangrijke bijdrage kon leveren. Lokale radiostations konden namelijk met hun zendvermogen doelgericht het grondgebied van de desbetreffende gemeenten tot in alle uithoeken bereiken. Ze voegden er nog aan toe dat het ontbreken van de technische gegevens en kennis van mogelijkheden de verdere ontwikkeling van lokale democratie in de weg zou staan. Aldus deze herinnering aan de berichtgeving uit 1968. En kwam de lokale radio er snel? Ik heb er maar even op de achtergrond een oude opname gestart van het allereerste programma van de lokale radio in Groningen, de plaats waar als tweede in Nederland een experiment werd opgestart. Het allereerste programma werd op 12 november 1984 uitgezonden. Ja, u leest het goed, 16,5 jaar later nadat de vragen waren beantwoord over de toekomst van de lokale radio. En daarbij komt nog dat de eerste periode van de lokale radio in Groningen, dat bekend werd onder de naam Radio Stad, alleen te beluisteren was via kanaal 4 van het televisietoestel en op de lokale kabel op de ‘95FM’. En de presentator van het eerste programma? Dat was de schrijver van uw nostalgische column. Hans Knot, 23 juni 2018

Van de Golden Radio NL server, met dank aan California Anorak 1967 09 16 R Sweden - Roger Wallis & Dave Lee Travis - Saturday Show (25 mins) https://pixeldra.in/u/2LSd2y 1968 00 00 R Sweden - Roger Wallis - Saturday Show (25 mins) https://pixeldra.in/u/onRp28 1968 07 00 R Sweden - Roger Wallis, Sidney Coulson - Saturday Show (40 mins) https://pixeldra.in/u/WonJ0U

Met dank aan de Stichting Norderney en uitgezonden via Radio 192 en de Offshore Radio download group met dank aan Chris visser en Harm Koenders Veronica 05-03-1971 Lex Harding https://pixeldra.in/u/xBfwGu Veronica 29-02-1972 01 Stan Haag {B Day Radio 1} https://pixeldra.in/u/RRn8K2 Veronica 29-02-1972 02 Wil Luikinga {B Day Studio 2} https://pixeldra.in/u/elrn9d Veronica 29-02-1972 03 Wil Luikinga {B Day Radio 3} https://pixeldra.in/u/zxcLTy Veronica 29-02-1972 04 Hans Mondt {B Day Radio 4} https://pixeldra.in/u/jeV28_ Veronica 29-02-1972 05 Hans Mondt {B Day Studio 5} https://pixeldra.in/u/L2TqP5 Veronica 29-02-1972 06 Tineke {B Day Studio 6} https://pixeldra.in/u/iXE3zn Veronica 29-02-1972 07 Tineke {B Day Studio 7} https://pixeldra.in/u/l1DRsa Veronica 29-02-1972 08 Lex Harding {B Day Radio 8} https://pixeldra.in/u/2X2XGm Veronica 192 00-00-1969 Robbie Dale {Veronica International} https://pixeldra.in/u/ONMhux Veronica 192 24-12-1968 Hv Dorp Hvd Stadt Gde Vries https://pixeldra.in/u/435vL0 Veronica 259 11-04-1973 Lex Harding https://pixeldra.in/u/vBXtL2 Veronica 259 17-04-1973 From {The Me Amigo 2} https://pixeldra.in/u/lUyWid Veronica 538 15-06-1974 Lex Harding {Top 40} https://pixeldra.in/u/KQiRSv Veronica 538 26-08-1974 ABTTdeel 2 https://pixeldra.in/u/KF4kOZ Veronica 538 26-08-1974 Bart Van Leeuwen https://pixeldra.in/u/9ImAcf Veronica 538 26-08-1974 Tineke https://pixeldra.in/u/XfYav8 Veronica 538 31-08-1974 Vaderabraham https://pixeldra.in/u/-ScOen Veronica 538 31-08-1974 Wilwilwel https://pixeldra.in/u/Caw0Zf

Deze keer neem ik U in de nostalgische column mee naar het jaar 1968 en om nog preciezer te zijn naar de maand maart. De inhoud komt deels uit het mapje dat ik uit het archief met opzienbarende knipsels, ooit door mij uit de krant geknipt, heb gehaald. Het brengt me bij het eerste bericht en direct bij een meer recenter boek. 368 pagina’s aan spanning waren er terug te vinden in de thriller van het jaar 2015, geschreven door Paula Hawkins. Ik las het boek destijds in 2 dagen uit. Ik dacht er meteen aan terug toen ik het knipsel na jaren opnieuw las van 1 maart 1968 waarin werd beschreven dat een jongen vanuit een rijdende trein een moord zag worden gepleegd. In het bericht werd melding gemaakt dat de Engelse politie dag en nacht een 12-jarige jongen bewaakte, die in de trein zat en naar buiten keek en zag hoe een vrouw werd vermoord. De reden van de bewaking werd als volgt verdedigd: "Hij kent namelijk het uiterlijk van de moordenaar”. Hij had de recherche verteld, dat hij in een trein zat, die maandagavond 26 februari van dat jaar het station van Leeds naderde. Toen de trein over een dam reed, keek hij neer op een kerkhof, waar hij zag hoe een man een vrouw aanviel. Hij vertelde het zijn moeder, die in ander compartiment met een vriendin zat te praten. Zij geloofde hem niet. De volgende dag las zij in de kranten, dat de 42-jarige mevrouw Mary Judge op het kerkhof was aangerand en vermoord. Volgens de politie had de jongen de aanvaller beschreven als een man van een jaar of twintig. Grote vraag is of Paula Hawkins, via dit bericht, op het idee is gekomen tot het schrijven van haar succesvolle roman ‘Het meisje in de trein’. Caroline's MV Mi Amigo in IJmuiden maart 1968 (foto Chris Vermeulen) Op 29 februari 1968 werd ook afscheid genomen in Washington van de toenmalige Amerikaanse minister van Defensie. Vrijwel alles ging mis toen Robert McNamara officieel als Amerikaans minister van Defensie afscheid nam van het Pentagon. Het regende voor het eerst sinds 27 dagen. McNamara en de toeschouwers werden drijfnat. Een luchtdéfilé ging niet door vanwege het slechte weer en president Johnson, die op weg was naar de plechtigheid, bleef een kwartier in een lift vast zitten, die plotseling niet verder ging. Als klap op de vuurpijl vielen de luidsprekers uit, zodat de duizenden mensen, die op het plein voor het Pentagon stonden, vrijwel niets gehoord hebben van de toespraak van de president tot McNamara, die zelf trouwens niet heeft gesproken. Wie wel sprak en wel door middel van het aan elkaar praten van platen was Willem Duys. In de lokale krant in Groningen werd hij aangekondigd als plaat-prater in de Coendersborg. Dit zou gaan gebeuren in een optreden van Duys in het zondagmiddaggrammofoonplatenconcert van het theater Coendersborg. De programmeur van dit theater, gelegen in de wijk Helpman, organiseerde trouwens meer in die tijd, zoals op donderdagavond 7 maart en een recital ronde was met pianist Daniël Wayenberg. Bijna 50 jaar later kan ik melden dat hij onder meer de Chromatische Fuga van Bach en twee Rhapsodieën van Brahms speelde en voorts Prélude, Choral et Fuge van César Franck en de Sonate in Bes van Schubert. Aanbod aan radio was er niet al te veel in maart 1968, nadat begin die maand de beide Caroline schepen in beslag werden genomen. We deden het als jongeren vooral met Radio Veronica en Hilversum III en in de avonduren met de uitzendingen in de fading van Radio Luxembourg. En het luisterpatroon van velen, die afstemden op Hilversum III, veranderde want in de maanden maart en april werden de uitzendingen via de 240 meter middengolf niet om half 4 in de middag stopgezet maar gingen door tot 5 uur. Deze uitzendtijden hielden verband met internationale overeenkomsten met als reden storingen te voorkomen met radiostations in andere landen, in dit geval in Hongarije. De uitzendingen via een aantal FM-kanalen van het toenmalige popstation gingen normaal door tot 6 uur in de avond. Wie kent de naam Eef Brouwers nog. Wat een mooie loopbaan heeft de man gemaakt. In maart 1968 werd bekend dat hij van de RONO, dat destijds stond voor Regionale Omroep Noord en Oost, naar de AVRO zou gaan. De Groninger journalist trad per 1 april 1968 in dienst van de omroep als lid van de eindredactie van AVRO’s Radio Journaal en nam daar de plaats in van een andere ras Groninger, Klaas Jan Hindriks. Deze had namelijk een nieuwe baan aangenomen als hoofdmedewerker van van het informatieve programma van de toenmalige NTS, de Nederlandse Televisie Stichting. Eef Brouwers was tot 1 april chef actualiteiten en sport bij de RONO, een taak die hij een jaar eerder op zich nam. Daarvoor was hij werkzaam als redacteur bij onder meer het Nieuwsblad van het Noorden, het Utrechts Dagblad en de toenmalige Nieuwe Provinciale Groninger Courant. Hoe vaak kwam het wel niet voor in de loop der jaren dat er felle kritiek ontstond op het reilen en zeilen van de Nederlandse Spoorwegen. Slechts zelden komt deze organisatie op een positieve manier in het nieuws. Ik bewaarde een aantekening van een voorval dat destijds op 1 maart 1968 plaats vond. De sneltrein, zo werd de latere intercity nog genoemd, was die ochtend speciaal gestopt op het station van Nijkerk, waar men normaal in grote snelheid voorbij denderde. Er was plotseling een extra stop om een inwoner van Nijkerk de gelegenheid te geven met grote spoed zich te begeven naar het ziekenhuis in Zwolle. Hij diende in het ziekenhuis bloed te geven wat met spoed nodig was. Duidelijk een geval van een afwijkende bloedgroep. Hij had zijn probleem van ‘geen vervoer’ te hebben voorgelegd aan de stationschef, die onmiddellijk het sein op onveilig had gezet om de sneltrein tot stoppen te dwingen. Het oponthoud duurde slechts enkele ogenblikken maar was wel dermate opmerkelijk dat het bericht in de kranten kwam. De stationschef kon desgevraagd niet zeggen of een dergelijke stop eerder was voorgekomen: “Ik ben al 28 jaar bij de Nederlandse Spoorwegen werkzaam, maar mij is zo’n geval niet bekend.” Of er een reprimande van de leiding van de NS voor hem is gekomen werd ook niet vermeld. En dan het gegeven dat vrijwel wekelijks nog steeds The Beatles één van de nieuwspagina’s in de kranten haalde. Zo ook op 2 maart 1968, toen bekend werd gemaakt dat drummer Ringo Star en zijn toenmalige vrouw Maureen het oord van de Maharishi Yogi, aan de voet van de Himalaya, hadden verlaten en waren teruggekeerd naar Engeland. Daar aangekomen meldde Ringo wel helemaal uitgemediteerd te zijn en hij het heiligdom van de Yogi meer een vakantieoord had gevonden dan een plek tot innerlijke bezinning. Ringo en zijn vrouw hadden tien dagen in het oord transcendent gemediteerd maar waren mede vanwege het gemis van hun kinderen huiswaards gevlogen. Wel was alles in alle stilte gebeurd. Hij had slechts gemeld met de auto naar Dehli te gaan en had vervolgens snel tickets geboekt voor de eerste vlucht terug naar Heathrow. Ook de andere drie toenmalige Beatles verbleven in het oord waarbij vooral John Lennon en George Harrison een lange periode ter overdenking de tijd doorbrachten. Tenslotte iets over de Friezen want in het gemeentehuis van Leeuwarderadeel trouwden op 1 maart 1968 het echtpaar Straatsma-Westerhof maar weigerden uiteindelijk de huwelijksakte te tekenen omdat deze akte niet was opgesteld in de taal die ze dagelijks spraken, het Fries. Drs. Straatsma was dan ook voorzitter van de ‘Ried fan de Fryske Biweging’ en directeur van het Bureau voor Friese taalbevordering. In de periode voor de trouwpartij had hij getracht de ambtelijke instanties te overtuigen dat volgens de wet de huwelijksakte ook in het Fries mocht worden opgesteld. Maar volgens de officier van Justitie was dat niet mogelijk. Het huwelijk trok grote belangstelling en de gehele plechtigheid vond in het Fries plaats. Toen de bode de heer Straatsma de pen wilde aanreiken ter ondertekening van de huwelijksakte zei de bruidegom deze niet te voorzien van zijn handtekening omdat het respect voor de Friese taal niet was nagekomen. Helaas kwam Straatsma in 2006 te overlijden op de leeftijd van 69 jaar en zou hij zijn 40 jarig huwelijksfeest niet meer in het Fries hebben kunnen vieren.

In de nostalgische column van deze zaterdag blijf ik even hangen in het mapje met aantekeningen en knipsels uit de maand maart 1968, waarover ik het vorige week ook al had. Wie herinnert zich nog dat je, wilde je met familie, kennissen of vrienden in het buitenland bellen, dat je eerst contact diende te maken met je lokale of regionale telefooncentrale en nog veel eerder alleen met een landelijke centrale in Amsterdam? Er was dan een speciaal telefoonnummer dat je belde voor buitenlandse telefoongesprekken waarbij de dienstdoende telefoniste op jouw verzoek de verbinding tot stand bracht. In gedachten zie ik zo’n hele grote schakelkast voor mijn ogen waarin de dame in kwestie allerlei pluggen insteekt en uiteindelijk een signaal richting het gekozen nummer wordt geopend. Wel, begin maart 1968 werd bekend gemaakt dat er spoedig een einde zou komen aan deze vorm van telefoneren en dat het bellen met het buitenland eenvoudiger zou worden. In ieder geval voor ons Groningers. Er werd namelijk aangekondigd dat begin juni 1968 33.761 telefoonabonnees in de sector Groningen automatisch met het buitenland zouden kunnen gaan bellen. Met de installatie van de benodigde apparatuur was men al begonnen, maar het wachten was nog op bepaalde onderdelen alvorens men inderdaad tot automatisering over kon gaan, zo meldde men vanuit de Reitemakersrijge, waar de telefooncentrale van de P.T.T. voor deze regio was gevestigd. De landen, waarmee vervolgens automatisch getelefoneerd kon worden, waren België, Groot-Brittannië en Noord-lerland, het toenmalige West-Duitsland, Zwitserland en Liechtenstein. De abonnees die van deze nieuwe mogelijkheid destijds konden profiteren waren woonachtig of gevestigd in Groningen, Haren, Hoogkerk, Ruischerbrug, Onderdendam, Westerbroek, Roden, Bedum,Ten Boer, Aduard, Waterhuizen, Zuidlaren, Glimmen, Eelde, Peize en Adorp. Destijds waren dit de netnummers 05900 tot en met 05909. Bij het automatisch telefoneren naar het buitenland kreeg de abonnee met drie nummers te maken: het landnummer, het netnummer en het abonneenummer. Na het draaien van het landnummer, dat te vinden was in de toen nieuwste telefoongids, hoorde de beller weer de normale kiestoon. Ook kreeg men uitleg hoe verder het netnummer en het abonneenummer vervolgens achterelkaar diende te worden gedraaid. Toen helemaal nieuw voor nu gewoon begrijpelijk. Dan was er in het tweede weekend van maart ook het programma Grand Gala Du Disque, waar half Nederland jaarlijks naar uitkeek. In 1968 was het trouwens meer dan opmerkelijk te noemen aangezien in dat jaar dit succesvolle programma voor het eerst in kleur werd uitgezonden, waarover later meer. Nationaal en internationaal werden tal van artiesten beloond voor hun artistieke kwaliteiten met een Edison, die met trots thuis op de schoorsteenmantel kon worden gezet. Jarenlang was het Godfried Bomans die het programma mocht presenteren, maar ook Wim Sonneveld was vaak de opperstalmeester. In 1968 werd hij begeleid door Ina van Faassen, een toen bekende toneelspeelster. Denk wel dat er in die tijd een zeer beperkt aanbod aan televisiekanalen was en dus veel gezamenlijk werd gekeken. Sonneveld en van Faassen brachten die avond ondermeer een sketch waarin ze zich verplaatsen in de belangrijkste gastdame en gastheer van de Nederlandse televisie, namelijk Mies Bouwman en Willem Duys. Denk niet dat Wim Sonneveld de rol van Willem tot zich nam, nee hij was de nieuwe Mies Bouwman en Van Faassen werd Duys. Het was voor die tijd een vermakelijke opvulling van het programma terwijl we het anno 2017 zouden zien als een oudbollige optreden. Leuk werd het helemaal toen Leen Jongewaard het toneel betrad en samen met Sonneveld zich begaf op het pad van de zeer populaire televisieserie ´Ja zuster, nee zuster´ en het lied over de oude opa en ´in een rijtuigje´ ten gehore brachten. De toen 41-jarige jonge echte opa, Willy Alberti, bracht met Sonneveld trouwens een toen spiksplinternieuw duet over Amsterdam. In die tijd werden dergelijke showprogramma´s nog onderbroken voor een pauze. Het was net of je thuis in een schouwburg zat. Tijd voor een bezoek aan het toilet als wel een sigaretje, die uit het vaasje op de salontafel werd gehaald. Moeder zorgde dan voor de verfrissingen. Voor de pauze traden trouwens nog de Vlaamse zanger Will Tura, Ramses Shaffy, de Franse zangeres Barbara, de gitarist Manitas de Plata, de Amerikaanse zangeres Vicky Carr, Boudewijn de Groot en Nancy Wilson op, zowaar een pracht programma. Edisons werden trouwens uitgereikt aan Ramses Shaffy, de Damrakkertjes – een kinderkoor dat met veel succes vaak op de radio was te horen en menig lied tot het vinyl vertrouwde. Ook Boy Edgar en Boudewijn de Groot werden vereerd met een dergelijk beeldje. Boy, eigenlijk George Willem Fred, Edgar was een belangrijke Nederlandse jazzdirigent, pianist en tevens trompettist. Hij was tevens tijdens de Tweede Wereldoorlog een verzetsman die vele Joodse kinderen redde en was na de Oorlog gepromoveerd als arts op een onderzoek naar multiple sclerose. Na zijn overlijden in 1980 werd de Boy Edgarprijs in het leven geroepen en kan beschouwd worden als de meest belangrijke Jazzprijs in Nederland. In de map met herinneringen vond ik een knipsel terug inzake bovenstaand televisieprogramma waarin melding werd gemaakt van de traagheid waarmee het eerste deel van het Grand Gala Du Disque dat jaar gepaard ging. ‘Ondanks de kwinkslagen van Wim Sonneveld en Ina van Faassen verliep het programma tot de pauze uiterst traag. De zaal kwam maar moeilijk tot het nodige applaus.’ Klaarblijkelijk had het natje en het droogje in de pauze goed gedaan want de verslaggever had opeens een andere mening voor zijn lezers: ‘Na de pauze werd het echter een verrukkelijke toestand, wat hoofdzakelijk de verdienste was van The Four Tops, die de hele zaal meesleepten.’ Het was natuurlijk een topattractie voor die tijd dat deze formatie uit de stal van Tamla Motown geruime tijd op het toneel in Amsterdam hun grote successen ten gehore brachten. Edisons werden na de pauze nog uitgereikt aan Cuby and the Blizzards, Jean Ferrat, Willy Alberti, The Four Tops en The Beatles. De Edison voor de Beatles werd in ontvangst genomen door hun impresario Peter Brown. Op de maandag na de uitzending vond ik in het Nieuwsblad van het Noorden nog een kanttekening plaats op de radio- en televisiepagina’s, die ik destijds ook uitknipte. Ondermeer stond er in te lezen: ‘Er is in het verleden meermalen erg geschutterd bij het Grand Gala du Disque en de weerslag daarvan viel dan via de televisie in de huiskamer duidelijk waar te nemen. Dit keer geen spoor daarvan. Alles liep dank zij een strakke, en toch vloeiende, organisatie als een goed geoliede machine met Wim Sonneveld (handig, spits en nooit hatelijk) en Ina van Faassen, (een ideale, snel reagerende partner), als een onnavolgbaar duo. De expressieve Nancy Wilson en de Ofarims waren de hoogtepunten van de avond. Het programma kwam door de kleuren heel anders op je aan dan bij zwart-wit televisie. De kleuren waren in de close ups zondermeer, voortreffelijk. Op bepaalde ogenblikken, ik denk speciaal aan het optreden van Barbara, perfekt. Enkele malen deed zich een zweem van geel in de beelden voor, ook bij onverzadigde instelling van het toestel, wat vermoedelijk zal hebben samengehangen met de belichting.’ Zo hebben we de maand maart 1968 deels ook belicht en ga ik weer op zoek naar een ander onderwerp voor de volgende nostalgische column.

In het verleden van deze programma's enorm genoten Radio Veronica 00-12-1968 Rob Out {Goud Van Oud} https://pixeldra.in/u/JCaBsM Radio Veronica 21-12-1967 Eddy Becker (studio) https://pixeldra.in/u/qQpHuo Radio Veronica 31-10-1971 Klaas Vaak (studio) https://pixeldra.in/u/_J82cl

Van de Golden Radio NL server Top 100 1968 Tros https://we.tl/Owcm5wEVFE

Van de Golden Radio NL server Forth Hospital Radio Network - 14081968 - Radio Scotland Story https://pixeldra.in/u/TCueaV