Doorzoek de gemeenschap

In het tweede deel van de jaren zestig van de vorige eeuw zat ik met bepaalde regelmaat, en de jaren erna wekelijks op vrijdag, aan de platenbar van twee verschillende platenwinkels in Groningen. Allereerst ging ik op vrijdag in de middagpauze naar Truus Boverhof, die de platenzaak aan het Schuitendiep in Groningen had, terwijl haar man Wim ernaast een zaak in jukeboxen leidde. Ik kwam er met twee redenen, een collega van mij bij het EGD, Kees Dekker, had ook een eigen bar in de Groninger Pelsterstraat, de Disney Bar. Mijn muzikale kennis was hem al meerdere malen opgevallen en toen hij besloot de bar te openen en een jukebox bij Boverhof aan te schaffen, maakte hij ook een deal voor de wekelijkse afname van de nieuwe platen voor het muziekapparaat. Aan mij werd de taak gegeven de wekelijkse keuze uit te zoeken en die langs te brengen in de Disney Bar. Wat leverde dat op? Een pilsje en een van de singles die uit de Jukebox werden gehaald. De wekelijkse keuze gebeurde vooral aan de hand van het gedrukte exemplaar van de Veronica Top 40 en datgene dat als ‘nieuw’ voorradig bleek te zijn. Maar ik ging er ook voor eigen keuze. De firma Boverhof had vele bareigenaren als klant en met hen een deal gesloten dat men een kwantumkorting kon krijgen op de inkoop van nieuwe singles als bij plaatsing van deze in hun jukebox de te verdwijnen singles mee terug gingen naar het bedrijf. En die kwamen dan wekelijks – met honderden tegelijk – terecht in de bakken met tweedehands singles. En daar wisten ik, en anderen, wel raad mee. Zo kregen we heel goedkoop platen die net uit de Top 40 waren verdwenen in onze steeds maar groeiende collectie. En, aangezien ik elke werkdag om zeven uur begon, was ik redelijk vroeg in de middag vrij. Het betekende dat ik rond vier uur de Steentilstraat in Groningen binnenreed en mijn fiets parkeerde bij de gevel van Muziekhuis Hemmes op nummer 28. En daar kwamen, rond die tijd, wekelijks alle deejays bijeen die in de toenmalige discotheken werkten. Een gezellig samenzijn, waarbij de eigenaar van de zaak altijd precies wist wie welke muziek het liefste wenste te kopen. Voor een ieder had de eigenaar, zonder zich zelf op te dringen, een goed woordje over. Hij, voor iedereen Roel, had de platenzaak van zijn vader overgenomen. Deze begon in mei 1940, vlak voor de Duitse bezetters kwamen, ‘Muziekhandel Hemmes’. Verzamelaars van 78 toeren platen en oude singles komen nog wel eens exemplaren tegen waarop het verkopende stickertje van ‘Muziekhandel Hemmes’ nog steeds voorhanden is. De oude Hemmes had in het begin vooral zich gespecialiseerd in de verkoop van bladmuziek en accordeons (ook reparatie) en gaf les aan onder meer Jan Holvast, die op 15 januari 1941 met steun van Hemmes zijn ‘Eerste Groninger Accordeonschool’ opende. Vanaf het einde van de jaren veertig werden er ook bakeliet grammofoonplaten verkocht. Zoon en opvolger Roel Hemmes richtte zich volledig op de platenhandel en de zaak was vanaf begin zestiger jaren lange tijd de plek voor de aanschaf van de nieuwste vinyl pop- en jazzplaten. In 1969 begon Roel in het pand ernaast – samen met zijn vrouw - de audio-speciaalzaak ‘De Groef’. Opvallend was een deur, halverwege de winkel, die toegang gaf tot het pand met audiomateriaal. Als het te druk werd in de platenzaak hoefde Roel maar een seintje te geven of een van de personeelsleden van ‘De Groef’ kwam in de platenzaak helpen. Ook de overstap van vinyl naar de CD was geen probleem, Muziekhuis Hemmes bleef de plek om niet alleen de nieuwste uitgaven te krijgen maar ook import te bestellen. We hebben er wat mooi materiaal door de decennia heen weggehaald. In 2003 vertelde Roel het rustiger aan te willen doen en met pensioen te gaan om zich terug te trekken om het mooie platte land van de provincie Groningen. Roel Hemmes was trouwens ook een verdienstelijk saxofonist en speelde onder meer in het Jazzclub '64 huisorkest en bij Big Band '67 (met dank aan Poparchief Groningen). Ook speelde Roel met zijn mentor Jenne Meinema onder meer op de LP ‘Trippin' Thru A Midnight Blues’ van Cuby & the Blizzards. Maar de altijd bescheiden en vriendelijke Roel Hemmes was af en toe ook in voor een grapje. In januari 1965 was het tijd om op een uitzonderlijke wijze heel even in het voetlicht te komen. Hij schreef namelijk een vrolijk liedje met een feestelijke tekst over een ‘twenner’. Het was een autootje, dat je zonder bezit van een rijbewijs mocht besturen. Wel was je gelimiteerd aan een maximale snelheid van 20 kilometer per uur. Het enigszins carnavaleske melodietje was gewijd aan een man die zijn rijbewijs niet kan halen en zich dan maar in de kruipauto, zoals ze dit voertuig in Amsterdam noemden, verplaatste. Hij heeft destijds de tekst en melodie ingeleverd bij een platenmaatschappij die ook platenlabel ‘Artone’ bezat. En daarbij was onder meer actief de smartlappen en carnavalszanger Sjakie Schram. Hij zong: “Ome Jan die heeft een twenner van zijn laatste geld gekocht. Nu tuft hij als een renner met twintig kilometer door de bocht", Op de plaat werd Sjakie Schram begeleid door het orkest van Koen van Orsouw. Het Nieuwsblad van het Noorden liet Roel Hemmes in januari 1965 aan het woord over deze kleine commerciële uitspatting, waarmee Roel Hemmes destijds zijn debuut als componist maakte: “Het is een pretentieloos liedje" zegt hij er zelf van en lacht eens. “Ik heb geleerd met iets geks te beginnen. Daarna komen de serieuze composities. Ik heb nog vijf nummers geschreven en opgestuurd naar een grammofoonplatenmaatschappij." ledere componist heeft voor het schrijven van een tekst inspiratie nodig. Voor Roel Hemmes leverde dat in 1965 geen enkele moeilijkheid op, want iedere dag stond er zo’n twenner voor de deur van zijn woning aan de Van Houtenlaan in Groningen. Andermaal Roel in de krant van toen: “Er is bovendien al zoveel over de auto geschreven in het Nieuwsblad van het Noorden." Radio Veronica zal het liedje in het programma opnemen. De keerzijde van de zwarte schijf ziet er overigens al even zonnig uit. ‘Wij gaan vrolijk door het leven’, schreef Roel Hemmes, die zijn mening over de muziek wijzigde. “Vroeger zag ik het allemaal gescheiden. Dat is nu anders. Er zijn veel mensen, die plezier aan dit soort liedjes hebben. Dat is het belangrijkste." Ik heb Roel Hemmes er trouwens nooit op betrapt een overdaad aan Nederlandstalig werk te verkopen in zijn winkel, daar diende je echter voor bij de winkel van de familie Boverhof te zijn, want daar had men dan ook meer het volkse publiek over de vloer. Trouwens op 21 januari 1965, de dag dat het mini interview werd geplaatst in de krant, stond de volgende advertentie. Ik weet niet of de aangeboden inhoud wel of niet tot de grappen van Roel behoorde. Hans Knot, 25 februari 2023