Doorzoek de gemeenschap

Eerder beschreef ik in een column de illegale doorstart van Radio Mi Amigo. Ook in dit essay gaat ik weer precies drieenveertig jaar terug in de historie van deze zeezender. Hier vertel ik wat er om en rond Radio Mi Amigo plaatsvond in de dagen tussen 1 december 1975 en 31 januari 1976: van de plannen van eigenaar Sylvain Tack in het Spaanse Playa de Aro tot en met de lotgevallen van de deejays aan boord van de MV Mi Amigo. Vandaag deel 1 Het jaar 1975 liep ten einde. Na alle problemen in de maand november dacht ik op 1 december toch weer eens zonder problemen en met veel plezier naar de programma's van zowel Radio Mi Amigo als die van Radio Caroline te kunnen luisteren. In mijn dagboek werd namelijk op die dag melding gemaakt van het gegeven dat de zender aan boord, sinds lange tijd, weer eens met het maximale vermogen van 50 kW in de ether was. Zowel overdag als in de avond zat ik met plezier te luisteren naar de programma's. Met grote letters zette ik erbij: "Voor hoe lang?" Ik had het misschien beter niet kunnen doen, want rond half twaalf die avond verdween de zender plotseling uit de ether. Kijkend op de pagina van het dagboek bij de datum van 2 december, lees ik terug dat de zender in de ochtenduren weer in de ether was — maar wel op een lager vermogen, naar schatting zo'n 10 kW. De reden van het lagere vermogen werd in de middaguren duidelijk. De nodige informatie kwam van Caroline-deejay James Ross die om vier uur het Mi-Amigo-programma onderbrak met een mededeling voor het kantoor: "Hier een bericht voor onze mensen op het kantoor. Gisteravond is de top van onze zendmast afgebroken. Kunnen jullie, indien mogelijk, de heer T. Pinockio naar het schip toesturen?" Twee uur later werd het bericht, zowel in het Nederlands als in het Engels herhaald. Daarna leek alles normaal, tot in de middag van 3 december. In plaats van programma's van Radio Mi Amigo waren er een tweetal uren lang programma's te horen van Manx Radio, een officieel commercieel station op het eiland Man, die op de één of andere manier door iemand aan boord waren gebracht. Bij gebrek aan programmatapes van Radio Mi Amigo — er was weer eens niet op tijd bevoorraad — werden deze tapes afgedraaid. Harry van Doorn, de man die in 1974 uiteindelijk verantwoordelijk was geweest voor de invoering van de anti-zeezenderwet, waardoor onder meer Radio Atlantis, Radio Veronica en RNI besloten hadden met hun uitzendingen vanaf zee te stoppen, bleef ook daarna actief als minister voor CRM (Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk). Foto: Frank van der Mast (Freewave Archief) Op 7 december 1975 maakte hij bekend dat hij van plan was om spoedig een eind te maken aan de illegale activiteiten vanaf de Noordzee, daarbij uiteraard doelend op Radio Caroline en Radio Mi Amigo. Hij had daarbij natuurlijk vooral het laatste station op het oog, daar de zender haar programma's deels in het Nederlands en deels in het Vlaams verzorgde, er Nederlanders actief waren en er door Nederlandse bedrijven werd geadverteerd. Hij maakte aan de pers bekend, dat hij contact had opgenomen met zijn Spaanse collega met het verzoek bij de regering in Madrid er op aan te dringen de legalisatie van Radio Mi Amigo ongedaan te maken. Sylvain Tack, slim als altijd, wenste direct te reageren op de uitlatingen van minister Van Doorn. De zeezenderspecialist van destijds bij het Algemeen Dagblad, Henk Langerak, kreeg de gelegenheid het winterse Nederland te verlaten voor een kort verblijf in het milde Spanje. Hij ontlokte Tack enkele krachtige uitspraken: "Het is een gruwelijk avontuur waar we mee bezig zijn. Ik vraag me af waarom ik dit nog doe. Maar je komt in een situatie terecht waarbij je niet meer kunt stoppen. Het wordt dan een prestigestrijd. Moest ik herbeginnen, ik zou het niet meer doen." Tack, die aan Langerak een auto en slaapkamer beschikbaar stelde, wilde destijds best nog opening van zaken geven — tenminste zover dat nog in zijn vermogen lag. Uiteindelijk ging de deur, van wat hij zijn innerlijk keuken noemde, slechts op een kier open. Zijn jongens verdienden, zo zei Tack, allemaal even veel. De meeste reclamespots op Radio Mi Amigo werden, volgens zijn zeggen, helemaal niet betaald, waarbij sommige spots voor vrienden en zakenrelaties gewoon werden verzonnen. Weer andere adverteerders zouden volgens hem profiteren van het gegeven dat Radio Mi Amigo deels illegaal haar activiteiten verzorgde, en zouden de rekeningen gewoon niet betalen. Ook wenste hij nog even te zeggen door het draaien van veel regionale reclame te willen bewijzen dat er wel degelijk belangstelling was voor zijn station. Met enkele grote internationale adverteerders zou hij op basis van vertrouwen werken, waarbij er geen daadwerkelijke contracten waren. De transacties waren gebaseerd op wederzijds respect. Met andere woorden: Radio Mi Amigo zorgde voor commercials, de grote jongens zouden het geld daarvoor op tafel leggen. Volgens Tack werden de afgesproken "tien gulden per seconde" zondermeer betaald. Zoals zo vaak met de zeezenders werkte Radio Mi Amigo ook nauw samen met de platenmaatschappijen. Dit gebeurde door in ieder geval alle nieuwe singles per post op te sturen naar Playa de Aro, zodat het voor de programmaleiding en de deejays mogelijk werd zelf een keuze te maken welke van de nieuwe schijven in de programma's te horen zouden zijn. Maar, de platenmaatschappijen hadden tevens de mogelijkheid om een plaat intens te laten pluggen en wel tegen betaling. Voor een bedrag van f 1.200,00 was het mogelijk een plaat, gedurende een week, tenminste vijf keer per dag te laten draaien. Op het kantoor van Joop Verhoof hing dan ook altijd een lijst met ongeveer vijftien titels van platen die op dat moment in de rotatie waren opgenomen. Tack maakte intussen ook bekend in de toekomst naar België te zullen terugkeren als een volgende rechtszaak tegen hem diende: ”Er ligt een lijst met zeven punten klaar waarop men denkt mij te kunnen veroordelen, waaronder het in het bezit hebben van zendapparatuur, het meewerken aan een illegale zender, verduistering van fondsen naar het buitenland en het schuldig zijn aan een vluchtmisdrijf. Ik wil me zelf kunnen verdedigen." Ook zag Tack nieuwe bronnen van inkomsten. Zo vertelde hij aan Langerak dat hij een bedrijf zou oprichten voor het op de markt brengen van achtergrondmuziek op cassettebanden, met als voorbeeld de firma Reditune. Deze onderneming was een dochterbedrijf van het Strengholt-concern dat in 1974 met hetzelfde doel was opgericht en tevens de mogelijkheid gaf aan een aantal voormalige medewerkers van Radio Noordzee een plek te blijven behouden binnen de muziekindustrie, nadat het station uit de ether was verdwenen. Ook had hij eind 1975 al alle machines besteld voor een te openen filiaal van de Suzy-Wafel-fabriek in Spanje, die zou gaan opereren onder de naam Mi-Amigo-Wafel-fabriek. Maar zorgen waren er ook, aldus Langerak: "In Nederland, België en Engeland zijn de afgelopen maanden in totaal 23 mensen van de Mi-Amigo-organisatie door de justitie aangehouden. Een ander probleem is dat Tack vindt dat het station nog te veel persoonlijkheid mist en technisch en organisatorisch nog lang niet perfect draait. Daarnaast heeft hij de zorgen van de vele werkvergunningen, die na veel moeite weer met een jaar zijn verlengd. Hij heeft garant moeten staan voor de huisvesting van de deejays en hun vrouwen en heeft persoonlijke problemen omdat het 12-jarige dochtertje van zijn tweede vrouw, Jacqueline, eigenlijk naar haar vader in België moet. Interpol is al bij Tack aan de deur geweest, maar het dochtertje wil bij haar moeder blijven. Voor iedereen komt daar nog wel een last bij. Terwijl de één verzucht wel eens een biertje te willen pakken in zijn stamcafé, wil de ander wel eens voetballen met zijn vrienden. Maar, heimwee wordt met hard werken verdreven." Hans Knot, 19 januari 2019