Doorzoek de gemeenschap

1973 is het jaar waar deze column op wordt gefocusseerd. Een jaar, zo weet vast iedereen, waarin een grote demonstratie werd gehouden onder het motto ’18 april, we kunnen het toch proberen’. Het staat bij alle 60 plussers heel goed in het geheugen. Ze waren deels aanwezig bij de demonstratie die onder meer plaats vond op het Malieveld in Den Haag en deels tijdens een tocht naar het complex van de Tweede Kamer. Vaak wordt deze demonstratie, tot het eventuele behoud van de zeezenders, als zeer vreedzaam omschreven. Uiteraard had die dag belangstelling van zowat elke krant die er in Nederland destijds verscheen, terwijl ook radio- en televisieverslaggeving het geval was. Uiteindelijk was de hoorzitting, die in Den Haag plaats vond, niet voldoende en besloot regerend Nederland en de leden van de Eerste en Tweede Kamer dat er een einde diende te komen aan de zeezenders. Paul Dubois (foto Lion Keezer) Radio Caroline had meerdere levens in 1973. Een mooie periode was er toen men gedurende een aantal weken de programma’s van Radio Veronica via de 259 meter uitstraalde, dit ter vervanging van de Norderney, welke was vastgelopen op het strand van Scheveningen. Radio Caroline, die haar programma’s na de jaarwisseling had hervat na grote problemen tussen bemanning en leden van de organisatie – onder meer door het uitblijven van salarisbetalingen, klonk niet altijd even goed als het in de jaren zestig van de vorige eeuw was overgekomen bij het luisterend publiek. Dit kwam onder meer doordat er enkele deejays werden ingehuurd, die van mindere kwaliteit waren dan anderen. Eén van die voorbeelden was, naar mijn mening, Paul Dubois. Hij was clubdeejay geweest en zover bekend was Las Vegas aan de Carolieweg in Groningen korte tijd zijn domein om plaatjes voor het dansende publiek te draaien. Weer andere collega’s had hij verteld clubdeejay in Amsterdam en Den Haag te zijn geweest. Op de vraag aan Andy Archer, bijna 50 jaar later, hoe destijds hij en bepaalde anderen werden aangenomen, meldde hij mij: ‘Als mijn herinnering goed is dan was het Gerard van Dam die vaak lokale deejays uitnodigde om programma’s voor Radio Caroline te maken. Misschien was Paul ook wel een vriend van Mike Storm of Ronnie Dolman. Er liepen in die tijd heel wat vreemde personen rond binnen de Caroline-organisatie, maar dat weet je denk ik zelf ook wel. Bovendien denk ik dat ‘Dubois’ zijn ‘professionele naam’ is geweest.’ In ieder geval meldde Dubois zich op een bepaald moment bij Hotel Zeezicht aan de Zeekant 105a in Scheveningen en was een korte periode aan boord. Het schijnt dat hij op een bepaald moment een plaat heeft gedraaid voor Hilversum 3 presentator Theo Stokkink, die dit zo leuk vond dat hij – aldus Paul Dubois in een interview in de Telegraaf begin 1973 – de laatste had uitgenodigd een programma op de donderdag van Stokkink in Hilversum bij te wonen en te vertellen over zijn werk bij Caroline. In het interview in voornoemde krant was hij in gesprek met journalist Co Berkenbosch en stelde onder meer: “Ik zie het als een soort van collegialiteit. De mensen hebben geen idee hoe goed de verstandhouding is tussen de deejays van de legale en illegale zenders. Beter dan tussen Caroline en Noordzee. Dat laatste bleek vorige week toen het zendschip van Noordzee van haar ankers sloeg en angstig dicht bij ons kwam. Ik heb ze via de radio erop attent gemaakt en zelfs om sleepboothulp gevraagd maar ze hebben niet eens gereageerd. En dat terwijl wij de MEBO II, die normaal 300 meter van ons verwijderd ligt, steeds dichterbij kwam.” Dubois meende zo nog het een en ander vanuit de organisatie in het kranteninterview te mogen zeggen, volgens hem met medeweten van de Nederlandse zaken gelaste van Radio Caroline, meneer Koning (Dennis King). Over twee adverteerders die binnen waren gekomen – Aktie ’68 en Marlboro – stelde hij “Van die twee nieuwe sponsors kunnen we ons hele bedrijf runnen,” En hij haalde nog een keer een oud fantasieverhaal op om onder aandacht te brengen: ‘En mocht Caroline ooit legaal worden dan staat Caroline niets in de weg om ook televisieprogramma’s te maken.” Daarmee relaterend aan de gedachte dat Caroline in 1970 nog vanuit een vliegtuig volgens hem uitzendingen had gemaakt en dat de gebruikte apparatuur nog altijd stond opgeslagen ergens op Schiphol. En een deel van de informatie, door hem gegeven, bestond denk ik uit fantasie. Dennis King confronterend met hem bracht geen enkele herinnering naar boven aan Paul Dubois, die onder programmaleider Chris Cary kortelings werkzaam was op de Mi Amigo. Nadien hebben we nooit meer iets van hem gehoord. Grote vraag is of de informatie inzake het mogen mee presenteren bij het KRO programma van Stokkink wel juist is. Duizenden radioprogramma’s gerelateerd aan de zeezenders zijn in de loop der jaren voorbij gekomen, maar dit donderdagmiddag programma met Paul Dubois heb ik nog nooit gehoord. Trouwens het Carolineprogramma, dat hij kortelings presenteerde, heette ‘Paul Dubois zonder Boe of Ba’. Bij de Nederlandse Spoorwegen ging in februari 1973 trouwens een proef van start met de verkoop van de zogenaamde ‘zaterdagretour’. Op dertien zaterdagen in de maanden februari, maart en april kostte een retour eerste of tweede klas maar een gulden meer dan een enkele reis. Voor kinderen van vier tot negen jaar was er een tarief van de halve prijs plus een gulden voor een retourtje. Kinderen onder de vier jaar reisden gratis. Het was vooral voor mensen die een lange afstand dienden te reizen voordelig. Wel was de persdienst van de Nederlandse Spoorwegen, toen men met de nieuwe regeling naar buiten kwam, zo verstandig reizigers aan te sporen om op te letten. Als men slechts 17 kilometer diende te overbruggen was het goedkoper een normaal retourkaartje tweede klas te kopen. Voor de eerste klas had dit betrekking op de afstand van 11 kilometer. Na de proefperiode werd de kortingsactie gehandhaafd en was het begin van vele acties van de Nederlandse Spoorwegen. Acties die in de loop der jaren gemeengoed zijn geworden om vooral de Nederlanders op een goedkope wijze in de trein te krijgen. En dan was er nog een rel binnen de publieke omroepen toen de VARA in een ochtendprogramma zonder enige vorm van overleg twintig minuten extra zendtijd had genomen, dat officieel voorbestemd was voor de NOS. De reden was dat de VARA in de extra uitzending aandacht wilde besteden aan de meest recente ontwikkelingen in het op gang komende vredesproces ten opzichte van de Vietnamoorlog. En derhalve klonk plots ‘Dingen van de dag’ op Hilversum 1, terwijl de geprogrammeerde ‘Ochtendgymnastiek’ niet werd uitgezonden. Op geen enkele manier werd via de VARA microfoon een reden van het niet uitzenden van dit NOS programma gemeld. Uiteraard vond men dit bij de leiding van de NOS een vreemde gang van zaken en werd er onmiddellijk bij de VARA om uitleg gevraagd. De volgende dag werd in de media bekend gemaakt dat een woordvoerder van de VARA had gesteld dat de leiding van de NOS waarschijnlijk het grootste gelijk van de wereld had en men zich kon voorstellen dat men bij de NOS ontstelt en nijdig was die uitzending kwam te vervallen voor de extra VARA uitzending. De beslissing was genomen in emotie gezien de toen meest recente ontwikkelingen in het vredesproces dat vermelding diende te krijgen via de radio. Uiteindelijk werd een excuus van de VARA bij de NOS leiding ingediend en geaccepteerd. Wel, wie weet dat we een andere keer terugkeren naar de eerste maanden van 1973. Hans Knot, 2 mei 2020