Doorzoek de gemeenschap

Al ruim vierenhalve decennia lang schrijf ik over de geschiedenis van de media, met de zeezenders in het bijzonder. Op vele manieren is de geschiedenis te ontsluiten, waarbij ontzettend veel bronnen geraadpleegd kunnen worden. Het openbaar zijn van vele krantenarchieven brengt soms nog verrassingen voor me, zoals recentelijk toen ik een bericht aantrof in de krant van zaterdag 13 november 1965. Op zoek naar verhalen rond de start van het toenmalige Hilversum 3, viel mijn oog op een artikel waarin werd beweerd dat er naast Radio Veronica nog een tweede zendschip op de Noordzee voor de kust van Scheveningen zou worden verankerd, ongeveer een mijl verwijderd van de Norderney van Radio Veronica. De informatie, gegeven in het bericht, kreeg in de daarop volgende weken geen vervolg en kan, zoals zovele berichten in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw betreffende de zeezenders, geplaatst worden in de categorie ‘duimzuigers’. Er werd namelijk aangekondigd dat, als de plannen van de initiatiefnemers doorgingen, er vanaf de maand december een nieuwe zeezender voor de Nederlandse kust van start zou gaan om lichte muziek de huiskamers in Nederland en België in te sturen. Het initiatief was afkomstig, aldus het bericht, van drie voormalige medewerkers van de Britse zeezender Radio City. Uitzendingen zouden gaan plaats vinden op de middengolf op een frequentie rond de 200 meter. Uiteraard een frequentie veel te dicht bij de 192 meter, die destijds door Radio Veronica werd gebruikt. Programma’s, aldus de initiatiefnemers – die niet bij naam werden genoemd – zouden gaan plaats vinden tussen acht uur in de ochtend en acht uur in de avond. De namen van de betreffende personen wenste men niet openbaar te maken ‘met het oog op de reeds ondervonden en nog te verwachten tegenwerking bij de uitvoering van hun plannen.’ Wel meldde men dat er werd samengewerkt met een aantal Nederlanders, dat vooral werd ingezet om contacten te leggen in de reclamewereld en bij de potentiële adverteerders. Het verhaal in de kranten van de Gemeenschappelijke Persdienst werd helemaal voor sommigen interessant toen men stelde al contacten te hebben gelegd met Jos Brink (toen NCRV) en Herman Stok (toen VARA) om een aanstelling als deejay te krijgen. Ook stelde men contacten te hebben met een aantal personen uit Jazz bands en Beat groepen. Gesuggereerd werd dat op een kleine werf in Londen hard werd gewerkt aan de afbouw en inrichting van het toekomstige zendschip, waarbij men al een ligplaats een mijl verwijderd van de Norderney in gedachten had. Het is bij die gedachte gebleven. In de Telegraaf van die dag werd ook Veronica directeur Bull Verweij een mening gevraagd: “Ik zou het zeer vreemd vinden als men er nu nog mee zal gaan beginnen, vooral nu de regering plannen heeft om tegen de zogenaamde ‘piratenzenders’ te gaan optreden. Maar waren er nog meer bijzondere dingen te melden op de 13de november 1965? Vaste prik in Huize Knot was vroeg, om 7 uur in de ochtend, te luisteren naar de Radio Nieuwsdienst van het ANP en wel via de Draadomroep. Die ochtend was het heel vreemd een zuidelijk accent te horen bij de nieuwslezer van dienst. Na een dikke minuut werd echter het lezen door een vertrouwde stem overgenomen. Wat bleek, de nieuwslezer van dienst had bij uitzondering vertraging opgelopen waardoor de chef van Dienst – Louis Jansen -, een overvalste Limburger, het eerste deel van het bulletin voor zijn rekening nam. Wel werd nog vermeld dat een dergelijke inval in 13 jaar niet was voorgevallen bij de Nieuwsdienst verzorgd door het ANP. Belangrijk nieuws diezelfde 13de november was wel dat Pieter van Vollenhoven, de toenmalige verloofde van prinses Margriet, die ochtend door militaire artsen onvoorwaardelijk was goedgekeurd voor alle diensten binnen de Koninklijke Luchtmacht. Een herkeuring was noodzakelijk geworden door de gecompliceerde beenbreuk, die de heer Van Vollenhoven eerder dat voorjaar tijdens het skiën opliep. Tijdens de herkeuring was komen vast te staan, dat hij geen blijvend letsel aan dit ongeluk had overgehouden. Bij de Koninklijke Luchtmacht stelde men destijds zich op het standpunt, dat geen mededelingen over de toekomstige adspirant-officier Van Vollenhoven werden gedaan voor hij metterdaad deel uit zou gaan maken van de luchtmacht. Over de plaats, waar hij zou opkomen en bij welk onderdeel hij na zijn eerste oefening zou worden ingedeeld, wenste men ook niets te zeggen. Uitgaan op mijn zestiende jaar was er in die tijd nog niet echt bij. Ik volgde wel het een en ander in de krant wat mijn nieuwsgierigheid wel opwekte. Iedere zaterdag stond er een pagina vol met kleine advertenties wat de nieuwsgierigheid nog meer aanwakkerde want er waren in die tijd ongelovelijk veel gelegenheden om uit te gaan, zowel in de stad Groningen als binnen de gelijknamige provincie. Er was een aantal uitgaansgelegenheden dat voorsprong had op de anderen en een groter publiek trok. Dat kon je zien door de artiesten, die men had aangetrokken, met als doel zo’n dansavond nog feestelijker te maken. Maar de stunt van hotelhouder Jan Beijering uit Vlagtwedde op de 14de november 1965 ging niet door. Het optreden van de Tielman Brothers tijdens de dansavond kon niet plaatsvinden omdat twee leden van de band namelijk waren vastgehouden op het politiebureau in Nijmegen. De reden van de aanhouding was omdat ze iemand het ziekenhuis hadden ingeslagen. In de krant was de volgende dag de teleurstelling te lezen: ‘Voor voornoemde dansavond bestond volgens de eigenaar een enorme belangstelling en om ruim zeven uur waren er zondagavond al meer dan 300 personen in de danszaal, die allen hun vier guldentjes hadden neergeteld. Drie leden van de band waren in de loop van de middag al vanuit Heerlen in Vlagtwedde aangekomen en alles stond gereed om te beginnen. Twee leden ontbraken echter nog en dit tweetal moest melden, dat het in Nijmegen betrokken was geweest bij een verkeersongeval. Vandaar enig oponthoud. Die vertraging duurde echter bijzonder lang, want niet alleen was het tweetal betrokken bij een verkeersongeval, maar ook bij een woordenwisseling, die op dit ongeval was gevolgd. En die woordenwisseling werd vervolgens omgezet in vechten. Het tweetal sloeg prompt iemand het ziekenhuis in.’ Reden genoeg voor de politie in Nijmegen om beide leden van de Tielman Brothers een tijdje vast te houden. Vanuit Vlagtwedde heeft eigenaar Beijering nog wel geprobeerd ze vroegtijdig vrij te krijgen maar uiteindelijk ging hij over tot terugbetaling van de entreegelden. Wel stelde hij dat hij een schadevergoeding zou indienen bij de manager van de band. Hans Knot, 15 juli 2017