Doorzoek de gemeenschap

Wat in 1955 begon als Weer of geen weer met Bert Garthoff ging in 1978 verder onder de titel Vroege Vogels. Het programma is tot op de dag van vandaag een luistercijferhit op de zondagmorgen. Waarom doen natuur en milieu het al 65 jaar goed op de radio bij (BNN)VARA? Is Vroege Vogels een lofzang of proteststem? En is er veel veranderd aan het programma in al die jaren? Voor aflevering 23 van zijn podcastserie RadioReuzen maakt Bert Kranenbarg een portret van het radioprogramma Vroege Vogels. Hij zocht Menno Bentveld op op de plek waar iedere week de radio-uitzending gemaakt wordt: het bezoekerscentrum Stadzigt aan de rand van het Naardermeer. Sinds 2007 is Bentveld de presentator. In de natuur vertelt Menno hoe hij vroeger als jongetje altijd al buiten was. En dat hij door een gesprek bij het koffieapparaat bij de VARA uiteindelijk de presentator werd. Én radiomaken én in de natuur, dat leek hem helemaal geweldig. Ivo de Wijs is blij dat hij zijn verbazing en boosheid altijd mocht laten horen in het programma. Twintig jaar lang presenteerde hij Vroege Vogels naast achtereenvolgens Letty Kosterman, Inge Diepman, Margreet Reijntjes en Karin van de Boogaert. Die liet hij de journalistieke vragen stellen, Ivo was als oud-cabaretier toch ook altijd op zoek naar de grap. En schreef iedere week weer een vers over de natuur. Anneke Naafs is inmiddels ruim vijf jaar eindredacteur van Vroege Vogels dat wordt uitgezonden op de nieuws- en sportzender NPO Radio 1. Zij maakte het programma wat journalistieker waardoor voor- en tegenstanders te horen zijn. Daardoor komen ook boeren, grote bedrijven, sportvissers en zelfs af en toe een jager aan het woord. Maar Vroege Vogels blijft natuurlijk ook de lofzang op de natuur, met mensen die met passie en liefde vertellen over bijvoorbeeld vogels, insecten of korstmossen. BertOp5 staat iedere week stil bij bijzondere radio, in samenwerking met het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en Jingleweb.nl. Eens in de maand in de vorm van een uitgebreid portret. In de radio-uitzending van BertOp5 is donderdag, Hemelvaartsdag, een verkorte versie te horen van het portret van Vroege Vogels. De volledige montage inclusief programmafragmenten verschijnt donderdag na de uitzending als aflevering 23 in de podcastserie RadioReuzen. Eerder al maakte Bert Kranenbarg in deze serie portretten over ondermeer Met het oog op morgen, De toestand in de wereld (door mr. G.B.J. Hiltermann), Cappuccino van Sjors Fröhlich, In de rooie haan/Spijkers met koppen, Ochtendshows met Edwin Evers, de Arbeidsvitaminen en het Radionieuws. Al deze gesprekken zijn als uitgebreide podcast terug te luisteren via nporadio5.nl/RadioReuzen en de bekende podcastkanalen. BertOp5 over Vroege Vogels, met Ivo de Wijs, Menno Bentveld en eindredacteur Anneke Naafs, donderdag 21 mei, 16-18 uur, KRO-NCRV, NPO Radio 5.

Achttien jaar lang was hij de vaste, herkenbare stem op de Fenolijn, een wekelijks en populair onderdeel van het radioprogramma Vroege Vogels: Frater Willibrordus uit De Bilt. Hij overleed in september 2019 op 91-jarige leeftijd. Om de fenologie te vieren, gaat Vroege Vogels komende zondag de mooiste, meest inspirerende, bijzondere waarneming op de Fenolijn belonen met de Frater Willibrordus Prijs. Aanstaande zondag reikt Vroege Vogels deze nieuwe prijs voor het eerst uit, live tijdens het BNNVARA-programma van 07:00 tot 10:00 uur op NPO Radio 1. Zoals iedere week wordt Vroege Vogels gepresenteerd door Menno Bentveld. Vanaf het begin van de Fenolijn, in 2001, is de Frater één van de vaste, trouwe bellers geweest. Hij was altijd betrokken en vond het ook zijn taak om bij te houden wat er in de natuur onder invloed van het klimaat veranderde. Een gemis voor de makers van Vroege Vogels, maar nog meer een gemis voor alle vaste luisteraars naar de Fenolijn, waar iedereen z'n waarneming van eerstelingen en andere fenomenen uit de natuur kan inspreken. Uit de toon van zijn meldingen was duidelijk op te maken dat Frater Willibrordus onderwijzer was geweest. Al vanaf het moment dat hij het klooster inging, was hij gefascineerd door de natuur en speciaal de fenologie: de leer van de eerstelingen in de natuur. Hij wilde de luisteraar met zijn waarnemingen altijd iets bijbrengen en meegeven. Dat vooral maakte de Frater geliefd bij de luisteraar. De jury, bestaande uit mr. Natuurkalender Arnold van Vliet van Wageningen Universiteit, schrijver Bibi Dumon Tak en Vroege Vogels-samensteller Daniel Gulpers, heeft de afgelopen tijd duizenden Fenolijn-meldingen afgeluisterd en is tot een shortlist gekomen. Het gaat om berichten die zijn ingesproken tussen 20 februari 2019 en 20 februari 2020. Zie: https://www.bnnvara.nl/vroegevogels/artikelen/shortlist-frater-willibrordus-prijs Afbeelding: Frater Willibrordus Prijs (foto BNNVARA)

‘Vroege Vogels’ wint Groeneveldprijs 2018 Het BNNVARA-programma ‘Vroege Vogels’ heeft zojuist de Groeneveldprijs 2018 gewonnen. Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan personen of instellingen, die op een bijzondere wijze een bijdrage hebben geleverd aan het debat over de groene ruimte. De prijs werd vanmiddag uitgereikt in Kasteel Groeneveld in Baarn. ‘Vroege Vogels’ is iedere vrijdag om 19:35 uur te zien bij BNNVARA op NPO 2 en is iedere zondag te beluisteren van 07:00 tot 10:00 uur bij BNNVARA op NPO Radio 1. Al veertig jaar wordt ‘Vroege Vogels’ met veel enthousiasme gemaakt en dat heeft zijn vruchten afgeworpen. Wim van Gelder van de Stichting Groeneveld: ‘De sprankelende en inhoudelijke presentatie van wetenswaardigheden over de natuur, die overal om ons heen aanwezig is, is een belangrijke aanleiding voor de uitreiking van de Groeneveldprijs. ‘Vroege Vogels’ heeft gedurende veertig jaar met kennis en enthousiasme de waarde van natuur en landschap in hun verrassende en aantrekkelijke uitzendingen uitgedragen.’ Volgens de Stichting Groeneveld onderscheidt ‘Vroege Vogels’ zich van andere natuurprogramma's ‘door de natuur dicht bij huis aandacht te geven.’ Dit doet het programma onder meer door luisteraars te betrekken: ‘De grote betrokkenheid van luisteraars, die ook in uitzendingen gehoord worden, versterkt de boodschap dat de natuur een bezit en verantwoordelijkheid van ons allen is.’ Foto: Milouska Meulens en Menno Bentveld (BNNVARA - Annemieke van der Togt)

Het BNNVARA-radioprogramma Vroege Vogels is zojuist onderscheiden met de Zilveren Reissmicrofoon. De jury gaf de prijs aan het programma, omdat het – met inmiddels zo’n tweeduizend uitzendingen – altijd met zijn tijd is meegegaan: ‘Vroege Vogels is een platform, een community met radio, televisie en internet, waar je terecht kunt met al je meldingen omtrent flora en fauna.’ Het radioprogramma Vroege Vogels wordt gepresenteerd door Menno Bentveld en viert komende zondag 24 juni het 40-jarig jubileum. De jury: ‘Wat ons betreft mogen er nog 40 jaar bij.’ Menno Bentveld: “Dit is het resultaat van 40 jaar noeste en liefdevolle arbeid. Een kroon op het werk van de immer creatieve redactie en een beloning voor het programma dat we nu maken. Beretrots!" Robert Kievit, mediadirecteur BNNVARA: “Vroege Vogels is niet alleen een instituut in radioland, maar ook een baken op het gebied van natuur, milieu en klimaat. We zijn heel trots dat we aan de vooravond van het 40-jarig bestaan van het programma deze prijs in ontvangst mogen nemen.” De andere genomineerden voor de Zilveren Reissmicrofoon waren De Taalstaat (KRO-NCRV) en FunX. Vroege Vogels is iedere zondagochtend van 07:00 tot 10:00 uur te beluisteren bij BNNVARA op NPO Radio 1.

Jochem Myjer kruipt op zondag 24 juni achter de microfoon van het radioprogramma Vroege Vogels. Voor de komiek, die bioloog en groot vogelliefhebber is, gaat hiermee een wens in vervulling. Samen met Menno Bentveld presenteert hij het 40-jarig jubileum van het natuurprogramma aanstaande zondagochtend van 07:00 tot 10:00 uur bij BNNVARA op NPO Radio 1. In de veertig jaar Vroege Vogels-radio werden zo'n tweeduizend uitzendingen gemaakt en wordt de luisteraar wekelijks bijgepraat over de laatste ontwikkelingen op het gebied van natuur, milieu en klimaat. Al die jaren staat het programma ook stil bij al het moois dat de natuur ons biedt, op elk moment en in elk seizoen van het jaar. Met succes, want nog steeds is Vroege Vogels één van de best beluisterde programma’s op NPO Radio 1. Voor de jubileumuitzending zal de blik gericht worden op de toekomst. Zo zal Jochem onder meer interviews houden over trekvogels, weidevogels en duurzaamheid in de sportvisserij. Bijzondere gast is ook Lies Visschedijk, groot fan van Vroege Vogels. Zij gaat als verslaggever op pad om een onderwerp over insecten te maken. Verder besteedt het programma aandacht aan de bonte vliegenvanger, klimaatverandering en de komst van de goudjakhals naar Nederland. In de uitzending zullen Freek Vonk en Dolf Jansen een column voorlezen. Jochem Myjer is genomineerd voor de Poelifinario 2018 (uitreiking 1 oktober) Vroege Vogels is genomineerd voor de Zilveren Reissmicrofoon 2018 (uitreiking donderdag 21 juni) Vroege Vogels is iedere zondagochtend te beluisteren van 07:00 tot 10:00 uur bij BNNVARA op NPO radio 1.